بررسي و مقايسه فراواني حوضه‌هاي با پتانسيل سيل‌خيزي در اقاليم مختلف ايران

يكي از ويژگي‌هاي بسيار مهم حوزه آبخيز، شدت سيل‌خيزي آن مي باشد. كه شناخت ميزان و فرواني مناطق تحت تاثير آن مي‌‌تواند، موجب دستيابي به اطلاعاتي در خصوص بهينه‌سازي طرح‌هاي مرتبط با كنترل، استحصال و بهره‌برداري از سيل شود. براي انجام اين تحقيق، ابتدا با بررسي داده‌هاي دبي روزانه ايستگاه‌هاي هيدرومتري موجود در منا طق مختلف اقليمي، تعداد حداقل 30ايستگاه با آمار مناسب و دوره مشترك آماري انتخاب شد. نواقص آماري برخي از ايستگاه‌هاي منتخب با استفاده از آمار ايستگاه‌هاي داراي آمار كامل با روش همبستگي تكميل و طول دوره آماري آنها به 25 سال افزايش يافت. با استفاده از نقشه توپوگرافي با مقياس1:50000 و تعيين موقعيت ايستگاه‌ها، محدوده مورد پژوهش و هر كدام از زيرحوضه‌ها مشخص و پارامترهاي اوليه حوضه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي، استخراج شد. دبي حداكثر لحظه‌اي با دوره برگشت 50 ساله با استفاده از تحليل منطقه‌اي محاسبه و با تقسيم آن بر مساحت حوضه، مقادير دبي ويژه براي هر كدام از اين زير حوضه‌ها محاسبه شد. بر اين اساس شاخص شدت سيل‌خيزي (دبي حداكثر لحظه‌اي ويژه با دوره‌برگشت 50 ساله) در نه طبقه دسته‌بندي شد. فراواني حوضه‌هاي واقع در هر طبقه با پتانسيل سيل‌خيزي محاسبه و سپس نتايج مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بيشترين درصد فراواني حوضه‌هاي با پتانسيل سيل‌خيزي متوسط تا خيلي زياد، با درصد فراواني 84% مربوط به منطقه اقليمي نيمه‌خشك و حوضه‌هاي واقع در محدوده استان خوزستان است و كمترين نيز به حوضه‌هاي واقع در منطقه اقليمي خشك با 24% فراواني در محدوده استان كرمان تعلق دارد.