بررسي و مقايسه ميزان انطباق كاربري اراضي با شدت سيل‌خيزي حوضه‌ها در اقاليم مختلف

شناخت نحوه و ميزان ارتباط كاربري اراضي با شدت سيل‌خيزي در حوضه‌هاي واقع در اقاليم مختلف، مي‌تواند موجب دستيابي به اطلاعاتي در خصوص بهينه‌سازي طرح‌هاي مرتبط با كنترل، استحصال و بهره‌برداري از سيل شود. براي انجام اين تحقيق، ابتدا با بررسي داده‌هاي دبي روزانه ايستگاه‌هاي هيدرومتري موجود در منا طق مختلف اقليمي، تعداد حداقل 30 ايستگاه با آمار مناسب و دوره مشترك آماري انتخاب شد. نواقص آماري برخي از ايستگاه‌هاي منتخب با استفاده از آمار ايستگاه‌هاي داراي آمار كامل با روش همبستگي تكميل و طول دوره آماري آنها به 25 سال افزايش يافت. با استفاده از نقشه توپوگرافي با مقياس1:50000 و تعيين موقعيت ايستگاه‌ها، محدوده مورد پژوهش و هر كدام از زيرحوضه‌ها مشخص و پارامترهاي اوليه حوضه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي، استخراج شد. دبي حداكثر لحظه‌اي با دوره برگشت50 ساله با استفاده از تحليل منطقه‌اي محاسبه و با تقسيم آن بر مساحت حوضه، مقادير دبي ويژه براي هر كدام از اين زير حوضه‌ها محاسبه شد. بر اين اساس شاخص شدت سيل‌خيزي در نه طبقه دسته‌بندي شد. نقشه كاربري اراضي با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي در كلاس‌هاي مختلف تهيه شد. سرانجام نقشه كاربري با نقشه شدت سيل‌خيزي تقاطع داده شد و سپس نتايج مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بيشترين درصد فراواني كاربري‌ها در حوضه‌هاي منتخب از تمامي مناطق مورد مطالعه، به كاربري مرتعي فقير تعلق دارد. حداكثر كاربري مرتع فقير و بدون پوشش گياهي با73% متعلق به منطقه خشك و حداقل آن نيز مربوط به منطقه مرطوب و نيمه مرطوب با 26% مي‌باشد. نتايج تطابق كاربري‌هاي با شدت سيل‌خيزي، در حوضه‌هاي تمام مناطق اقليمي، نشان داد كه كاربري‌هاي مرتعي فقير و زمين‌هاي باير، حداكثر تطابق را با شدت سيل‌خيزي در كلاس‌هاي مختلف خيلي زياد ؛ زياد ، متوسط و كم را دارا مي‌‌باشند. و مناطق داراي پوشش گياهي مناسب كمترين تطابق را با شدت‌هاي بالاي سيل‌خيزي دارند.