بررسي سيستم و نظام شهري استان كرمانشاه با تأكيد بر نقش شهرهاي كوچك و مياني

هدف اين پژوهش، مطالعه وضعيت سيستم و نظام شهري استان كرمانشاه، تمركزگرايي شهر كرمانشاه و نقش شهرهاي كوچك و مياني، قابليت‏ها و جايگاه آنها در ارتباط با توسعه فضايي منطقه¬اي و تبيبن نقش آنها در نظام سلسله مراتب شهري و منطقه‌اي در اين خصوص است. نوع تحقيق «كاربردي- توسعه اي» و روش بررسي آن «توصيفي – تحليلي» است كه در آن به بررسي و تحليل نظام شهري استان كرمانشاه و تحولات شبكه و نظام شهري آن در طي دوره 60 ساله (95-1335) پرداخته شده است. جامعه آماري در اين پژوهش تمام شهرهاي استان كرمانشاه در دوره هاي سرشماري عمومي نفوس و مسكن را شامل مي شود. لذا با توجه به ماهيت پژوهش حاضر، از روش مطالعات كتابخانه اي و روش «كمي - تحليلي»، با استفاده از مدل‏هاي نخست شهري، تمركز شهري و تعادل شهري تجزيه و تحليل شده‌اند. نتايج بدست آمده از اين پژوهش نشان مي‏دهد، با تمركزگرايي در استان كرمانشاه، شهرهاي كوچك و مياني نتوانسته‌اند از لحاظ ساختار اجتماعي و اقتصادي در توسعه فضايي منطقه نقش مؤثري ايفا كنند و به كاهش عدم تعادل در منطقه كمك نمايند. شهر كرمانشاه به تنهايي بيش از 8/62 درصد جمعيت شهري استان را در خود جاي داده است، در حالي كه شهر بسيار كوچك 4/72 درصد از تعداد شهرها و 10 درصد از جمعيت شهري را در خود جاي داده‌اند. نظام شبكه شهري استان نامتعادل و متأثر از الگوي نخست شهري با الگوي مركز-پيرامون است. 24 شهر در طبقه روستا شهري كمتر از 25 هزار نفر، 7 شهر در طبقه شهرهاي كوچك بين 25 تا صدهزار نفر و شهر مياني در نظام طبقات شهري وجود ندارد و شهر كرمانشاه در طبقه شهرهاي بزرگ قرار دارد. در نظام شهري استان كرمانشاه خلاء وجود شهرهاي مياني بين شهر بزرگ كرمانشاه و شهرهاي در طبقه ديگر وجود دارد. پيشنهاد اين پژوهش توجه به برنامه‏ريزي فضايي آمايش سرزمين و توجه به نقش شهرهاي كوچك و مياني در سيستم نظام شهري استان كرمانشاه است.