شماره ركورد كنفرانس :
4695
عنوان مقاله :
به كارگيري رويكردهاي نوين برنامه‌ريزي مشاركتي در طرح‌هاي آمايش سرزمين ايران
پديدآورندگان :
مختاري كرچگاني علي A.Mokhtarii@Modares.ac.ir دانشجوي كارشناسي ارشد برنامه‌ريزي آمايش سرزمين، دانشگاه تربيت مدرس تهران , توكلي مرتضي دانشيار جغرافيا و برنامه‌ريزي روستايي، دانشگاه تربيت مدرس تهران , احمدي‌پور زهرا استاد جغرافياي سياسي، دانشگاه تربيت مدرس تهران
كليدواژه :
رويكرد نوين , برنامه‌ريزي مشاركتي , طرح‌هاي آمايش سرزمين , ايران , تجربه جهاني
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي رقابت پذيري و آينده تحولات شهري
چكيده فارسي :
با واكاوي رويكردهاي نظري مرتبط با طرح‌هاي برنامه‌ريزي فضايي، سه دوره قابل تمايز است. دوره نخست، نظام برنامه‌ريزي به مثابه مجموعه‌اي متمركز از نهادهاي تصميم‌گيري است كه تمامي فرايند تصميم‌گيري تنها به تعداد اندكي از بازيگران همچون برنامه‌ريزان، بازار و نهادهاي قدرت محدود مي‌شود. همچنين، اين برنامه‌ها در سياست‌گذاري‌هاي خود ارجحيت بيشتري به مسائل اقتصادي مي‌دهند. در حالي كه در دهه 1990، به دنبال بروز مشكلات ناشي از طرح‌هاي اوليه، گروهي از برنامه‌ريزان پديد آمدند كه فرايند تصميم‌گيري را يك امر جمعي تلقي مي‌كردند، در رويكرد دوم به مشاركت مردمي در قلمروي منطقه‌اي، به عنوان ابزاري براي غيرمتمركز كردن فرايند تصميم‌گيري توجه شد. اما اين طرح‌ها ابتدا به دليل، تمايل بيشتر به دستورات دولت مركزي و دوم، مدنظر قرار ندادن نقش نهادهاي محلي در موفقيت طرح‌هاي آمايشي، در عمل با مشكل مواجه شدند. به همين خاطر دوره سوم شاهد شكل‌گيري رويكرد نويني در فرايند تهيه‌طرح‌ها هستيم كه در آنها با اتخاد رويكرد شبكه‌اي براي تصميمات توسعه‌اي كه عمدتاً بر استقرار نظام برنامه‌ريزي غير متمركز، چندسطحي، يكپارچگي و هماهنگي چندبخشي ميان فعاليت‌ها، سازمان‌ها و ساير بازيگران طرح‌ها در سطح محلي، مورد نظر قرار گرفت. از اين‌رو به منظور درك، تبيين و كاربست رويكرد نوين، به مرور سير تحول رويكردهاي حاكم بر طرح‌هاي فضايي در جهان پرداخته شده و در ادامه آن رهيافت حاكم، نظريه تفسير كننده و اصول تبيين كننده رويكرد نوين تبيين شده است، همچنين جهت كاربست عملي اين اصول در طرح‌ها، الگوي عملياتي پيشنهاد شده است. بر اين اساس، اين مقاله از نوع توسعه‌اي و بر حسب روش توصيفي و مبتني بر مطالعه اطلاعات متن‌پايه است تا با بررسي سيرتحول رويكردهاي موجود، به مطالعه‌ي تطبيقي تجارب طرح‌هاي پياده شده و استخراج رويكردهاي نظري جهت ارائه‌ي رهيافت، نظريه و اصول معرفتي متناسب براي تهيه طرح‌هاي آمايشي در ايران بپردازد.
