بررسي ارتباط بين عناصر و عوامل اقليمي با وقوع طوفان‌هاي گرد و غبار (مطالعه موردي: جنوب و جنوب شرق ايران)

به منظور بررسي ارتباط بين عناصر و عوامل اقليمي با وقوع طوفان هاي گرد و غبار، از داده‌هاي سازمان هواشناسي كشور طي سال‌هاي 2009-2002 در 18 ايستگاه سينوپتيكي جنوب و جنوب شرق كشور، عناصر اقليمي تأثيرگذار بر اين پديده شامل رطوبت نسبي، دما، بارش و سرعت باد به همراه ارتفاع ايستگاه سينوپتيكي به عنوان متغيير مستقل و هر يك از طوفان‌هاي گردو غبار با منشاء نزديك و خارج از ايستگاه به عنوان متغيير وابسته در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه بيشترين فراواني گرد و غبار مربوط به سواحل جنوبي خليج‌فارس، درياي عمان و شمال منطقه مورد مطالعه بود. فراواني طوفان‌هاي گرد و غبار با منشاء نزديك ايستگاه با سرعت باد با ضريب 5/2 رابطه مستقيم و با ارتفاع ايستگاه سينوپتيكي، دما و رطوبت نسبي به ترتيب با ضرايب 1/0-، 9/11- و 4/1- رابطه عكس داشت. همچنين فراواني طوفان‌هاي گردو غبار با منشاء خارج از ايستگاه نيز با رطوبت نسبي با ضريب 3/0 رابطه مستقيم و با ارتفاع ايستگاه سينوپتيكي، دما، بارش و سرعت باد به ترتيب با ضرايب 04/0-،5- و 4/9- رابطه معكوس داشت. نتايج نشان داد كه طوفان‌هاي گرد و غبار با منشاء نزديك ايستگاه با ميزان همبستگي7/0 و ضريب تعيين 8/0 نسبت به طوفان‌هاي گرد و غبار با منشاء خارج از ايستگاه به ميزان بيشتري قابل پيش‌بيني هستند.