ارزيابي كارايي توابع انتقالي خاك جونز، كلر و هكنسون، و ريچرت و همكاران براي محاسبه چگالي ظاهري مرجع (BDref) مناطق مختلف شهرستان ماكو و اروميه

چگالي ظاهري نسبي (RBD) شاخصي مفيد براي بيان كيفيت فيزيكي و درجه فشردگي خاك است. اين كمّيت بي بعد بوده و برابر نسبت BD طبيعي به چگالي ظاهري مرجع (BDref) يا BD بحراني براي رشد ريشه (BDcritical) است. به طور معمول BDref از آزمون پروكتور (BDref Proctor) يا تنش محوري kPa 200 در آزمايش فشردگي محصور (BDref 200 kPa) بدست مي آيد. همچنين توابع انتقالي خاك براي محاسبه BDref ارائه شده است. در اين پژوهش كارايي توابع انتقالي خاك رايج براي محاسبه BDref در مقايسه با اندازه گيري هاي مستقيم آن بررسي شد. براي اين منظور از دو لايه ي رويين (cm 15-5) و زيرين ( cm45-35) در 60 خاك كشاورزي (در مجموع 120 خاك) نمونه هاي دست خورده و دست نخورده جمع آوري شده و ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي آنها تعيين شد. از آزمون پروكتور و تنش محوري kPa 200 در آزمايش فشردگي محصور براي اندازه گيري BDref استفاده شد. مقادير BDref پيش بيني شده توسط روابط ارائه شده توسط جونز، كلر و هكنسون و ريچرت و همكاران با مقادير اندازه گيري شده مقايسه شده و روابط بين آنها بررسي شد. هرچند رابطه مقادير BDcritical پيش بيني شده با توابع جونز و مقادير BDref Proctor اندازه-گيري شده در سطح 001/0 معني دار بود اما روابط خطي آنها ضريب تبيين كوچكي داشت. در ميان توابع انتقالي ارائه شده براي تخمين BDref 200 kPa، تنها تابع كلر و هكنسون رابطه معني داري با مقادير اندازه گيري شده BDref 200 kPa برقرار كرد. عدم معني داري روابط خطي يا معني داري با ضرايب تبيين كوچك توابع رايج موجود با مقادير اندازه گيري شده نشان داد كه اين توابع نمي توانند به-طور رضايت بخشي مقادير واقعي BDref اندازه گيري شده در اين پژوهش را پيش بيني نمايند.