منشايابي ماسه هاي روان با استفاده از تحليل باد و دانه بندي رسوبات ماسه اي (مطالعه موردي: شهرستان ملارد)

Sedimentation of sandy sand using wind analysis and sand gradient aggregation (Case study: Malard County)

فرسايش بادي يكي از فرآيندهاي موثر در تعيين نوع مورفولوژي مناطق خشك و نيمه خشك است. هرگونه برنامه ريزي جهت كنترل و تثبيت ماسه هاي روان، در هر منطقه اي مستلزم شناخت ويژگي هاي باد و سپس جهت هاي نقل و انتقال آن است. بديهي است حركت ماسه هاي روان تابع جهت وزش باد بوده و حجم انتقال ماسه نيز به سرعت و تداوم وزش باد يك منطقه وابسته است. در اين پژوهش، به منظور بررسي منشا و جهت نقل و انتقال ماسه هاي بادي منطقه ملارد، از آمار باد، داده هاي ميداني، عكس هاي هوايي، اطلاعات حاصل از مطالعات آزمايشگاهي و همچنين از نرم افزارهاي Gradistat، ArcGIS و WRPLOT براي تجزيه و تحليل داده ها و اطلاعات استفاده شده است. براساس مواد اشاره شده 83 نمونه از رخساره هاي مختلف منطقۀ موردمطالعه برداشته و دانه بندي نمونه هاي برداشت شده به روش ASTM(الك خشك) انجام گرفت. نتايج بدست از گلماسه ايستگاه هاي موردمطالعه نشان داد كه ايستگاه قزوين نزديك كانون هاي بحراني با شدت زياد داراي تغيير پذيري زياد و بادهاي چند جهته مركب با زاويه تند بوده است. نتايج حاصل از دانه بندي نمونه هاي برداشت شده و نقشه هاي تهيه شده نشان از آن است كه اندازه ذرات ماسه در حد ماسه درشت و خيلي درشت بوده رابطۀ غيرمستقيم بين قطر ميانگين ذرات و فاصله حمل ذرات در تمام رخساره هاي منطقه موردمطالعه نشان داد كه فاصله حمل ذرات بين 1 تا 5 كيلومتر و كمتر از 1 كيلومتر بوده كه نشان دهنده محلي بودن منشأ برداشت است. جورشدگي بيشتر نمونه ها در حد ضعيف بوده كه نشان دهنده وجود ذرات درشت دانه در محيط مي باشد كج شدگي بيشتر نمونه ها به سمت ذرات ريزدانه مي باشد كه نشان دهندۀ رسوبگذاري در محيط آرام مي باشد و كشيدگي به صورت پهن و بسيار پهن بوده است. دق رسي شور و فاقد پوشش گياهي يا با پوشش گياهي اندك شور پسند ها در دشت سر پوشيده بيشترين درصد ذرات حساس به فرسايش بادي را در برگرفته بود.