سير تحول نماهاي مسكوني تهران از زمان قاجار تا امروز

بارزترين مشخصه معماري ايران به ويژه پس از ظهور اسلام درون گرايي دانسته مي شود. نظام ساختماني در محلات مسكوني سنتي به ترتيبي است كه نمودي از شكل بندي فضاهاي داخلي در نماي خارجي ديده نمي شود و كمتر بازشويي را در معبر پذيرا مي گردد. در دوره پهلوي اول معماري رسمي به تبع تجددطلبي چهره اي برون گرا مي يابد و خيابان در مفهوم جديد خويش لبه هاي خود را براي جانمايي عناصر خدماتي بر مي گزيند. پديده اي كه در ايران به آن معماري خياباني اطلاق مي گردد، معماري اي است كه در تعامل با خيابان و با داشتن توجه به نماي رو به خيابان شكل گرفته است. نابساماني هاي موجود در نماهاي شهري ريشه در عدم پاسخ مناسب به نيازهايي دارد كه در طول تاريخ نسبت به نما ايجاد شده است. آن چه در مسير طراحي درست مي تواند اثربخش باشد، آگاهي نسبت به سير تحولي است كه در طراحي نماهاي شهري ايجاد شده است. لذا در اين پژوهش به صورت متمركز بر ساختمان هاي مسكوني از دوره ي قاجار تا دوران معاصر در تهران پرداخته شده است؛ و با بررسي شاخص هاي موجود در طراحي نما سير تكاملي طراحي نما مورد ارزيابي قرار گرفته است. هدف پژوهش استخراج جنبه هاي مشترك طراحي نماي سنتي و معاصر در ساختمان هاي مسكوني و يافتن خلأهاي موجود در طراحي نماهاي مسكوني معاصر مي باشد. روش تحقيق استدلال منطقي و رويه آن مطالعه مقايسه‌اي نمونه هاي مسكن سنتي و متداول امروز است. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه علي رغم خلاها و نابساماني هاي موجود در طراحي نماهاي معاصر در پاره اي موارد هم-پوشاني هايي بين شاخص هاي طراحي نماهاي سنتي و معاصر وجود دارد. درواقع با توجه به معماري برون گراي امروز بيش از همه وجه ارتباط نما با نماهاي همجوار خود باعث بروز نابساماني در جداره هاي شهري شده است