درآمدي بر شكل گيري مسكن منطقه گرا بر اساس نظريات هنري فلسفي معماري واكنش گرا به سايت

طراحي واكنش گرا به سايت، نوعي نزديك شدن به محصول طراحي است كه بهره مندي از ويژگي هاي دروني بستر و شرايط محيطي را به حداكثر مي رساند، نوعي «نگاهي وابسته تر» به ويژگي هاي بصري است تا در انتخاب به طراح كمك كند. يك روش طراحي كه به دليل الهام از «روحيه ي مكان»، موجب تقويت هويت محله شود. در طول تاريخ معماري، هميشه تفسير جديدي از معماري وجود داشته، ولي هر اثر معماري به شيوه ي خود تأثيري از گذشته را نيز حفظ كرده است. منطقه گرايي و زمينه گرايي، واكنش به سايتي است كه طرح در آن شكل مي گيرد. در طراحي نواحي مسكوني؛ زمينه ي «خاص»، خود يك منبع معتبر، اساسي و حتي الهام بخش در طراحي است. با نگاهي به اطراف، مشخص مي شود كه عمده ترين مشكل بصري شهرهاي ما، انسجام و تداوم است. ما بايستي از تفكرات سبك زمان خود فراتر رفته و به ويژگي هاي مناسب براي زمينه هاي مختلف دست يابيم. توجه به روحيه ي زمان «از توجه به روحيه ي مكان» به عنوان يك انديشه ي معماري، اعتبار و اهميت كمتري دارد؛ از طرفي اكثر معماران نابغه نيستند، بلكه احتمالا طراحان وظيفه شناسي هستند كه از استعدادهاي متوسط برخوردارند؛ از اين رو بهتر است آنها را به طراحي ساختمان هايي معقول ترغيب كنيم تا حس وجود تداوم بصري در محيط زيست را به وجود مي آورد. ساختار اصلي مقاله بر پژوهش كيفي با تكنيك توصيفي- تحليلي استوار است كه به بررسي مفاهيم طراحي واكنش گرا به سايت براساس نظريات هنري- فلسفي پرداخته و مفاهيم مسكن منطقه گرا و زمينه گرا پرداخته مي شود و سپس نمونه هاي مورد پژوهش به عنوان يك محيط مسكوني منطقه گرا كه براساس رويكرد طراحي واكنش به سايت طراحي شده اند، با اهداف «شناخت رويكرد طراحان در مسير پيوند با گذشته، نحوه برقراري ارتباط با بافت تاريخي و زمينه اي كه در آن قرار مي گيرند، ثبت تلاش هاي مشترك و پرداختن به اين موضوع كه طراحان تا چه ميزان به اصول معماري مسكن ايراني نزديك شده اند و توانسته اند با زمينه اي كه در آن قرار مي گيرند، ارتباط برقرار كنند»، ارائه مي شوند. نتايج حاصل از اين پژوهش مي تواند به پژوهش هايي در حوزه مباحث هويت معماري مسكن ايراني و تاريخ معاصر معماري مسكن در ايران كمك نمايد.