بررسي كيفيت فضاي نگهداري و توانبخشي كودكان اتيسم از منظر معماري

رابطه تنگاتنك انسان و محيط مدتهاست كه بخشي جدايي ناپذيري از تحقيقات معماري است.معماري به عنوان يك حرفه، مسئول ايجاد محيطي است كه برطرف كننده نيازهاي همه نوع از كاربران باشد. افراد با نيازهاي خاص نبايد از چنين تطبيقي استثنا باشند. در طي پژوهشهايي كه توسط محققين ايراني صورت گرفته به طور دقيق از هر 88 كودك در جهان، 1 كودك مبتلا به بيماري اوتيسم متولد مي شودو به نظر مي‌رسد اين آمار رو به افزايش است؛ و در ايران نيز از هر 1000 كودك متولد شده متاسفانه 3 كودك مبتلا به اين بيماري است. ولي با وجود بروز قريب به اتفاق آن، متاسفانه جامعه معماري محروم از هرگونه استاندارد و ضوابط ساختاري و فيزيكي براي مراكز مخصوص بيمار اوتيسم است و متاسفانه پژوهش زيادي در زمينه اوتيسم انجام نشده است .فضاهاي اقامتي،درمان وآموزشي مختص اين كودكان به صورت تخصصي فقط در معدودي از كشورها نظير آمريكا و آلمان به كار گرفته مي شوند، ولي در ايران به دليل عدم آشنايي با اوتيسم فقط يكي دو مكان آموزشي غيراستاندارد با تغيير كاربري ساختماني و تبديل آن به اين مراكز در تهران داير است كه به هيچ وجه جوابگوي كودكان بيمار نيست و شهرستان ها هم فاقد اين امكانات هستند. از اين رو هدف از اين مقاله ،مطالعه روي قشري از جامعه است كه شايد كمتر مورد توجه قرار گرفته¬اند و همين طور به دست آوردن ضوابط واستانداردهايي مدون كه پاسخگوي نيازهاي اين كودكان باشد.. در اين مقاله در مورد كودك مبتلا به بيماري اوتيسم ،ضوابط طراحي ، نحوه طراحي فضاي بازي و لزوم ايجاد گوناگوني و تنوع در طراحي فضاها و در پايان پيشنهادات طراحي در جهت افزايش رشد خلاقيت و مهارت كودك اوتيسمي بحث شده است. روش تحقيق در اين مقاله مبتني بر مطالعات كتابخانه اي و مطالعات ميداني است و نتيجه حاصل از اين پژوهش بيانگر اين است كه فضاهاي آموزشي و توان بخشي براي كودكان اوتيسم بايد داراي پتانسيل¬هاي لازم بر پايه شناخت ويژگيهاي روحي، رواني و رشد آنها بوده و از فضاهاي متنوعي برخوردار باشد و استفاده از عناصر، رنگها و شكل هاي متنوع و گوناگون در طراحي فضاهاي داخلي و خارجي يراي به چالش كشيدن ذهن كودك اوتيسم بيش از يك كودك نرمال ضرورت دارد