آگاهي از دانش سنتي در جهت ارتقاء حس مكان و تداوم سكونت در بافت‏هاي تاريخي رو به زوال

بسياري از بافت هاي تاريخي به جاي مانده كه زماني نه چندان دور كانون شكل‏گيري روابط انساني، اقتصادي، تعاملات اجتماعي وسيع و غني از مفاهيم معنوي و انساني بودند، در طول زمان پويايي و حيات خود را از دست دادند، شكل و ساختار آن‏ها تغيير كرد و جاي خود را به كالبدي عملكردگرا، غير انساني و متأثّر از ديدگاه مدرنيته دادند كه امروزه اثرات زيان‏‏بار آن، دست به گريبان ساكنان شهرهاي بزرگ و توسعه يافته مي‏باشد. ساختارهاي ناآشناي به وجود آمده كه انسان و محصول شهري و معماري او را از معنا بيگانه و از حس تهي ساخته و با توليد انبوه فضاهاي بي‏هويت و ناسازگار با روحيات و غريزه‏ي انساني، او را در بي‏مكاني و بي‏هويتي رها ساخته است. روش تحقيق اين پژوهش توصيفي-تحليلي بوده و بر پايه‏ي مرور منابع كتابخانه‏اي شكل گرفته است. در اين پژوهش پس از بررسي مفهوم حس مكان، مؤلفه‏ها و عوامل تاثيرگذار بر آن‏ شناسايي شده است. سپس با بررسي و استخراج اركان دانش سنتي شكل‏دهنده به ساختار شهرهاي تاريخي و با مقايسه‏‏ي اين دانش سنتي با مباني مربوط به مفهوم حس مكان، به قرابت و گاه انطباق مضامين آن بر يكديگر، دست يافته‏ شده است. با علم به اين كه حس مكان، ارتباط و پيوندي احساسي و عاطفي ميان انسان و مكان است لذا نتايجي چون ارتقاء حس تعلق، هويت، رضايتمندي، امنيت و آرامش را به دنبال خواهد داشت، كه اين امور از ملزومات شكل‏گيري سكونت مي‏باشد و بستري براي ارتقاء مفهوم سكونت را فراهم مي‏كند. زندگي در شهر‏هاي قديم مملو از اين ارتباطات و پيوندهاي احساسي ميان باشندگان و محيط سكونتشان بوده است. با توجه به وجود آگاهي كم از ارزش‏هاي ميراث به جاي مانده از گذشتگان، سعي مي‏شود تا با شناخت و به‏كارگيري دانش سنتي به ارتقاء حس مكان و به تبع آن تداوم و ارتقاء مفهوم سكونت در بافت‏هاي تاريخي رو به زوال و احياي مجدد آنها دست يافت.