نقش طرحواره ناخودآگاه در اينهماني فضاهاي معماري

معماري هنر ساختن فضايي است؛ كه مورد ادراك و ارزيابي آدم‍‍ي قرار مي گيرد و نياز به فضاهاي آشنا و هويتمند در معماري از مهمترين شاخصه‌هاي كيفي در زندگي انسان است. بر اساس مطالعات علوم مرتبط با روان، ناخودآگاه انسان، شامل خاطرات جمعي و فردي از اشكال و فرمهاي گذشته است. از اين رو آدمي در برخورد با برخي فضاها، به سرعت احساس آشنايي و نزديكي دارد و در بعضي ديگر احساس غربت. در اين نوشتار به دنبال ضرورت اين موضوع در معماري معاصر ايران، اين پرسش مطرح است كه آيا با نگاهي به فرايند شكل‌گيري طرح‌واره‌هاي ذهني از فضا در ضمير ناخودآگاه و نحوه انطباق داده‌هاي جديد با آن مي‌توان به صورت عميق به نحوه آشنا پنداري(اين هماني) و هويتمندي فضا پرداخت؟ در اين تحقيق با نگاهي بينا رشته‌اي مطالعاتي بر روي مقوله ناخودآگاه در حوزه روانشناسي و معماري صورت پذيرفته و سپس مكانيزم تأثير آن بر نحوه شناخت معماري مورد بررسي قرار مي‌گيرد. روش تحقيق كيفي است، كه در ابتدا مطالب به صورت كتابخانه‌اي و اسنادي در حوزه روانشناسي و شناخت ناخودآگاه و مراحل ادراك و شناخت توسط آن در ذهن انسان جمع‌آوري شده و سپس به صورت تحليلي مورد بررسي قرار گرفته، و نتيجه آنكه بررسي نحوه درك فضا توسط آدمي در ايجاد كيفيتهايي همانند اين هماني و هويتمندي موثر ميباشد. و ناخودآگاه انسان به عنوان منبع اصلي خاطرات و تاثير بر رفتار و انتخاب آدمي نياز به توجه و بررسي بيشتري در نحوه طراحي آينده فضاهاي معماري دارد.