بررسي مفاهيم سازه¬اي در مساجد با رويكرد همسازي معماري و سازه (نمونه موردي مسجد شيخ لطف الله)

شكل گيري فرم در معماري، حاصل عوامل مختلف عملكردي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، اقليمي و محيطي و همچنين شرايط ساخت و ايستايي است. ايستايي در اين ميان، نقش اساسي در شكل گيري فرم و پايداري در مقابل عوامل محيطي دارد، زيرا نقش ايستايي متضمن پايداري كل ساختار فرم معماري است. بنابراين، جايگاه سازه و اهميت آن در طراحي و نقشي كه در شكل دادن به فرم دارد، موضوعي است كه به سبب اهميت آن بايد مورد مطالعه قرار گيرد. پيوند بين فرم و سازه تنديس خاصي را پديد مي آورد كه حاصل خلاقيت در سازه، فرم و فن آوري هاي ويژه اي در ساخت است. در اين پژوهش با استناد به منابع كتابخانه اي و روش توصيفي تحليلي، پس از اشاره مختصر به خاستگاه سازه و معماري و ارتباط اين دو مقوله با يكديگر، به بررسي مفاهيم سازه اي؛ شامل پايايي، مانايي، پويايي و پايداري پرداخته و به صورت موردي مسجد شيخ لطف الله اصفهان مورد بررسي قرار گرفته است. هدف از اين پژوهش، بررسي مفاهيم سازه اي مسجد شيخ لطف الله با رويكرد همسازي معماري و سازه است. به نظر مي رسد رابطه معناداري بين ويژگي هاي معماري و سازه اين مسجد وجود دارد. تحليل هندسي معماري مسجد شيخ لطف الله اصفهان، برخي روابط هندسي موجود ميان اجزاي اين بناي ارزشمند را آشكار كرده است. علم هندسه در معماري ايراني جايگاهي اساسي و تعيين كننده دارد، تعيين ابعاد و تناسب اجزاي ساختمان و تنظيم رابطه ميان آنها، با استفاده به جا از اين ابزار به زيبايي ميسر مي شود. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه در طراحي بناي مسجد شيخ لطف الله، از نسبت و روش هاي ساخت آن در برقراري تناسب ميان اجزاي بنا استفاده شده است.