بررسي اثر دور آبياري و زمان وجين علف‌هاي هرز بر عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد روغن كنجد (Sesamum indicum L.)

Effect of irrigation interval and weeding time on yield, yield components and oil content of Sesame (Sesamum indicum L.)

به منظور بررسي اثر دور آبياري و زمان وجين علف‌هاي هرز بر عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد روغن كنجد، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در بيرجند اجرا شد. تيمارهاي اين آزمايش شامل دور آبياري در دو سطح (8 و 16 روز) به عنوان عامل اصلي و زمان وجين علف هرز در شش سطح (وجين تا 20، 40، 60 و 80 روز پس از سبز شدن به همراه دو تيمار تداخل تمام فصل علف‌هاي هرز و وجين تمام فصل علف‌هاي هرز) به عنوان عامل فرعي بودند. نتيجه اين مطالعه نشان داد كه با افزايش دور آبياري، تمامي صفات مورد مطالعه كاهش يافت. اثر وجين علف‌هاي هرز بر تمامي فوق به‌جز عملكرد روغن معني‌دار بود. بيشترين تعداد كپسول در بوته (52/133)، وزن هزار دانه (94/2 گرم)، عملكرد دانه (63/1479 كيلوگرم در هكتار) و عملكرد زيستي (7/5436 كيلوگرم در هكتار) از تيمار آبياري 8 روز و وجين كامل علف هرز حاصل شد. بر اساس نتايج حاصل از اين پژوهش، جهت دستيابي به حداكثر عملكرد دانه و عملكرد روغن كنجد مي‌توان از دور آبياري 8 روز و وجين كامل علف هرز در منطقه بيرجند استفاده نمود.

In order to study the effect of irrigation interval and weeding time on yield, yield components and oil content of sesame, a split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications in Birjand. The treatments included interval irrigation at two levels (8 and 16 days) as main plot, and time of weeding in six levels (weeding from the emergence up to 20, 40, 60 and 80 days after emergence, alongside the no weeding in whole growing season and also weeding in whole growing season as allocated as sub plots. By increasing irrigation interval, all growing aspects of sesame were reduced. The effect of weeding time on all of these except for oil yield was significant. The highest number of capsules per plant (133.52), 1000-seed weight (2.94 g), grain yield (1479.63 kg ha-1) and biological yield (5436.77 kg ha-1) were obtained from 8-days irrigation interval and full weeding weed was obtained. Based on the results of this study, for maximum grain yield and oil yield of sesame, 8-day interval irrigation and weeding full weed in Birjand could be adopted.