مروري بر روشهاي مختلف ارزيابي خطرزايي گياهان مهاجم

A Review on Different Methods for Risk Assessment of Invasive Plants

تهاجم و اثرات آن بر اكوسيستم هاي زراعي و غير زراعي با تغيير اقليم و نيز افزايش تبادلات جهاني روند فزآينده اي داشته است. روشهاي مختلف ارزيابي خطرزايي تهاجم هاي زيستي براي بيش از سه دهه است كه در جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف از ارزيابي، درجه بندي گياهان مهاجم براساس اهميت و مشكل ساز بودن و تدوين برنامه هاي جامع براي به حداقل رساندن اثر منفي آنها است. در اين بررسي 8 روش مختلف ارزيابي مورد مطالعه قرار گرفت. هر كدام از اين روش ها در مناطق مختلفي از جهان بكار رفته و داراي نقاط مثبت و منفي مي باشند. با بررسي نقاط مثبت و منفي هر كدام مي توان نتيجه گرفت كه كدام روش براي استفاده در ايران، جامع تر و عملي تر مي باشد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه سيستم كلي نمره دهي اثرات (GISS)، ارزيابي خطرزايي استراليايي علف هاي هرز (A-WRA) و ارزيابي خطرزايي محيطي علف هاي هرز (Environmental-WRA)، بيشتر شاخص هاي مهم ارزيابي را پوشش مي دهند. بررسي صحت نتايج و ميزان اطمينان، داشتن سيستم نمره دهي و پوشش دادن بيشتر شاخص هاي مهم اثرات از مهم ترين عواملي هستند كه مقبوليت يك سيستم ارزيابي را تعيين مي كند. كاربرد اين سيستم هاي ارزيابي براي علف هاي هرز و گياهان مهم و مهاجم ايران مي تواند در بهبود برنامه ريزيهاي مديريتي براي جلوگيري از ورود و كاهش اثرمنفي آنها مفيد باشد.