تاثير رقابت بر سرعت سبز شدن جمعيت‌هاي يولاف¬وحشي زمستانه (Avena ludoviciana Dur.)

Effect of Competition on the Emergence rate of Winter Wild Oat (Avena ludoviciana Dur.) Populations

مطالعات فنولوژيكي كه متأثر از رقابت ميان محصول و علف هرز مي باشد، از ملزومات برنامه ريزي اصولي جهت مديريت علف‌هاي به شمار مي آيد. با هدف بررسي تأثير رقابت گندم و يولاف‌وحشي در بروز مراحل فنولوژيك، پژوهشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1396-1395 انجام شد. عامل كرت اصلي: دو تاريخ كاشت (19 آبان و 24 آذر) و عامل كرت فرعي: جمعيت‌هاي يولاف‌وحشي (مشهد، كرج، كرمانشاه، اهواز، كردستان و شيراز). نتايج نشان داد كه سبز شدن جمعيت‌هاي يولاف‌وحشي متأثر از تاريخ كاشت بوده، به گونه‌اي كه جمعيت‌هاي يولاف‌وحشي كه در آبان‌ماه كشت شدند، درجه-روز رشد لازم براي سبز شدن (مرحله 10 زادوكس) بيشتري در مقايسه با تاريخ كاشت آذرماه داشتند. در تاريخ‌ كاشت اول و در رقابت با گندم، در ميان جمعيت‌هاي يولاف‌وحشي، درجه-روز رشد مورد نياز جمعيت‌هاي كردستان و مشهد بيش از سايرين بود. همچنين مشخص گرديد كه در شرايط رقابت ميان يولاف‌وحشي و گندم، مدت زمان لازم جهت سبز شدن اين علف‌هرز كاهش يافت. در شرايط عدم رقابت يولاف‌وحشي و گندم، جمعيت‌هاي يولاف‌وحشي درجه-روز رشد بيشتري را براي رويش دريافت نمودند. بهره گيري از نتايج مطالعات مربوط به الگوي رويش و مراحل رشدي علف‌هاي هرز مي‌تواند مديريت به‌هنگام را بر مبناي اين گونه پيش‌بيني‌ها رقم زند.

Phenological studies influenced by competition between crop and weed is one of the essential requirements for planning weed management. With the aim of investigating the effect of wheat and wild oat competition on occurrence of phonological stages the experiment was conducted in a split-split plot with three replications in 2016-2017. Main plots were two sowing dates (10 November and 15 December) and subplots were six wild oat populations (Mashhad, Kermanshah, Shiraz, Ahvaz, Kurdistan and Karaj). The results showed that the emergence of wild oat populations was affected by sowing date. Wild oat populations that were planted in November, growing degree day required for emergence (10 zadoks stage) more than the December sowing date. In first sowing date and in competition with wheat, between wild oat populations the growing degree day needed in Kurdistan and Mashhad populations was greater than others. Also, it was revealed that in competition wild oat and wheat, decreased the time of emergence in this weed. In non-competition between wild oat and wheat, the growing degree day was greater in populations of wild oat for emergence. Using the results of studies on the pattern of emergence and the stages of weed development can provide on time management based on these predictions.