بررسي كنترل شيميايي علف‌هاي‌هرز در نخود (Cicer arietinum L.) و تأثير باقيمانده علف‌كش‌ها ‏روي گندم تناوبي در كرمانشاه‏

Investigation on chemical control of weeds in chickpea ‏(‏Cicer arietinum L.‎‏)‏ and the effect of ‎herbicides residues on rotated wheat in Kermanshah

اين پژوهش در سال‌هاي 1391 تا 1393 در كرمانشاه اجرا گرديد كه در آن علف‌‌‌هاي‌هرز غالب در نخود تعيين شد و آزمايش علف‌كش‌ها نيز اجرا گرديد. علف‌هاي‌هرز يك‌ساله كه ‏بيشتر مشاهده شدند شامل گل‌گندم ( L.‏Centaura depressa‏)، گلرنگ‌‏وحشي ( M.B.‏Carthamus oxyacantha‏)، گاوچاق‌كن ( L.‏Lactuca serriola‏) بودند. علف‌هاي‌هرز چند‌ساله ‏متداول نيز گونه‌هاي پيچك‌صحرايي ( L.‏Convolvulus arvensis‏)، تلخه (‏Acroptilon repens (L.) D.C.‎)، كاسني (L.‏Cichorium intybus ‏)، و شيرين‌‏بيان ( L.‏Glycyrrhiza glabra‏) تعيين گرديدند. آزمايش علف‌كش ‏با 12 تيمار به‌صورت طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا شد. علف‌كش‌هاي آزمايش شامل ‏تريفلورالين، پنديمتالين، متريبوزين، ديورون و ايمازاتاپير بودند كه با مقادير مصرف مختلف مصرف شدند. ‏بر اساس نتايج، همه علف‌كش‌هاي مورد آزمايش تأثيرات نسبتا خوبي در كنترل علف‌هاي‌هرز نخود ‏داشتند. كه در بين آنها علف‌كش‌هاي ايمازتاپير و متريبوزين و ديورون دامنه وسيعتري از گونه‌هاي آنها را ‏كنترل كردند، ولي نكته مهم تأثير گياه‌سوزي علف‌كش‌ها روي نخود بود كه متريبوزين با 5 تا 6 درصد ‏گياهسوزي كمترين تأثير منفي روي سبز اين محصول را داشت. از نظر عملكرد دانه نخود، علف‌كش‌هاي ‏ايمازتاپير به ميزان 5/0 تا 1 ليتر در هكتار و متريبوزين به نسبت 500 گرم در هكتار از ‏علف‌كش‌هاي برتر ارزيابي شدند. در همه تيمارها، تعداد گره‌هاي تثبيت كننده ازت روي ريشه نخود، ‏بطور معني‌داري كمتر از شاهد بود. تأثير باقيمانده علف‌كش‌ها روي گندم تناوبي نشان داد كه هيچ‌يك از ‏علف‌كش‌هاي مورد آزمايش تاثير معني‌دار منفي بر روي گندم تناوبي نداشتند.‏

This research was carried out in Kermanshah province, in which, ‎the dominant weeds was determined and herbicide application was conducted during 2012 to ‎‎2014. The annual weeds which were observed in most chickpea fields were Centaura ‎depressa, Carthamus oxyacantha, Lactuca serriola, Convolvulus arvensis, ‎Acroptilon repens, Cichorium intybus, Picnomon acarna and Glycyrrhiza ‎glabra. Herbicide ‎experiment was carried out with 12 treatments in four replicates and arranged as complete ‎randomized block design. The herbicides concluded trifluralin, pendimetalin, metribuzine, ‎diuron and imazethapyr at different application rates. Based on the results, all herbicides ‎showed relatively desired effects for controlling the chickpea weeds. Among them, ‎imazethapyr, metribuzin and diuron controlled wider range of weed species. But, the ‎important point was the phytotoxicity of herbicides on chickpea, so that, metribuzine with 5-‎‎6% phytotoxicity showed the least negative effect on the foliage of the crop. Application of ‎imazethapyr at 1 or 2 L ha-1 and metribuzine at 0.5 kg ha-1 resulted in higher grain yield which ‎had priority to other treatments. In all treatments, the number of N-fixation nodules on ‎chickpea root was significantly less than the control. There was no significant effect of ‎herbicide in soil on rotational wheat.