كاربرد منطقه بندي ژئوشيميايي قائم در اكتشاف كانسارهاي پنهان، با يك مطالعه موردي

Application of vertical geochemical zonation in the exploration of blind mineral deposits, with a case study

تعيين سطح تراز فرسايشي كاني سازي، اكتشاف كانسارهاي زيرسطحي (پنهان) و ارزيابي پتانسيل كانساري در نواحي مجاور كانسارهاي شناخته شده، از مسائل مهم اكتشافي است. روش منطقه بندي ژئوشيميايي قائم امكان تشخيص بين هاله هاي اوليه فوق كانساري و ته كانساري، محاسبه تراز فرسايشي كاني سازي و اكتشاف كانسارهاي پنهان را فراهم مي كند. در اين پژوهش، منطقه بندي ژئوشيميايي قائم كانسار مس- طلاي پورفيري مسجدداغي كه در شمال باختر ايران جاي دارد، به عنوان يك مطالعه موردي براي تعيين سطح تراز فرسايشي كانسار و اكتشاف كانسار پنهان مورد بررسي قرار گرفته است. در اين پژوهش، انديس هاي منطقه بندي قائم (Pb.Zn/Cu.Mo) و (Pb.Zn/Cu.Ag) به عنوان شاخص هاي ژئوشيميايي در اكتشاف كانسار مس پورفيري پنهان استفاده شده است. مقادير Vz1 در بخش هاي مختلف محدوده مورد مطالعه تغيير مي كند. مقادير آن در بخش هاي شرقي و جنوب شرقي بطور قابل توجهي بالاست (7-100) و در بخش هاي شمال غربي پايين تر است (3/0-1)، كه بر فرسايش كمتر هاله اوليه در بخش هاي شرقي و جنوب شرقي درمقايسه با بخش شمال غربي دلالت دارد. مقادير شاخص هاي Vz با افزايش عمق بطور تدريجي كاهش مي يابد، براي مثال در شمال غرب محدوده در عمق 580 متري مقدار آن به 001/0 مي رسد، كه بر وجود زون ته كانساري دلالت مي كند. با در نظر گرفتن سطح تراز فرسايشي، مقادير بالاي انديس هاي Vz بر حضور كانسار مس پورفيري زير سطحي (پنهان) در اين ناحيه دلالت مي كند.

Prediction of erosion level of mineralization, exploration of sub-cropping to blind mineral deposits and evaluation of mineral potential in adjacent areas of known ore deposits are the fundamental problems in mineral exploration. The geochemical zonation method allows distinction between sub-ore and supra-ore primary halos, prediction of erosion level of mineralization, and exploration of blind mineral deposits. In this study, the geochemical zonation of the Masjed Daghi porphyry-Cu deposit, located in the northwest of Iran, was investigated to estimate the level of erosion of this deposit as a case study. We used vertical zonation indices (Pb.Zn/Cu.Mo) and (Pb.Zn/Cu.Ag) as geochemical indicators in exploration of blind porphyry-Cu deposits. The values of Vz1 varied in different parts of the study area. Its values are considerably higher in the eastern and southeastern parts of the area (7-100), and lower in the northwestern parts of the area (0.03-1), indicating the least amount of erosion in the east and southeast in comparison with the northwestern parts of study area. Vertical variations of the Pb.Zn/Cu.Mo index show a significant decrease with increased depth; for example, the level decreases to 0.001 at a depth of 580 meters in the northwest of the area, indicating a sub-ore zone of halo. With respect to the present level of erosion, high values of Vz indices imply the presence of sub-cropping to blind porphyry-Cu deposits in this area.