مطالعه تطبيقي نهاد صلح در خانواده از منظر قرآن كريم و نهاد داوري در قوانين ايران

صلح يا اصلاح يكي از مفاهيم ارزشي خانواده است كه ريشه اين واژه در ديگر حوزه‌هاي اخلاقي قرآن بسيار كاربرد دارد و اصلاح ذات البين وحل مشكلات خانوادگي به معناي تاليف قلوب و صلح و سازش بين زن وشوهر يا ديگر اعضاي خانواده است. ميانجي‌گري شخص ثالث بين اطراف دعوي به منظور حل اختلاف و رفع دعوي بدون توسل به طرق قانوني و قضايي، بسيار مورد توجه و توصيه شارع مقدس اسلام بوده است. در دعاوي خانوادگي باتوجه به وجود سه شاخص عمده در نهاد خانواده، يعنى ارزشى بودن، عاطفى بودن و پنهان بودن حريم خانواده كه اين كانون را از ساير نهادها در جامعه متمايز مي‌سازد ، صلح و سازش در كاهش دعاوي مثمر ثمر خواهد بود. لذا اين نوشتار در صدد تبيين اين مساله است كه در صورت اختلاف زوجين، قرآن كريم جهت پيشگيري از عميقتر شدن اختلاف آنها بهترين راه را حكميت و ميانجيگري دو نفر از افراد خانواده دو طرف دانسته تا با تجربه و حسن نيت، رفع مشكل نموده و ميان انان صلح و سازش نمايند. مطابق بررسي‌هاي صورت گرفته در اين زمينه، هرچند با وجود نهادهايي چون داوري و شوراهاي حل اختلاف مقنن در صدد احيا و اعمال اصلاح ذات البين مد نظر شارع برآمده است، اما متاسفانه به علت عدم رعايت روح حاكم بر اين نهاد قرآني و حفظ ظاهر قانون در دادگاه‌ها و آمار بالاي طلاق و زندانيان دعاوي خانوادگي خصوصا مهريه، ناكارآمدي چنين نهادهايي را بيشتر نمايان مي كند. لذا به نظر مي رسد راه حل منطقي حل اين معضل در دراز مدت اولا اهتمام به تربيت نيروي كارآمد در جهت اصلاح نهاد صلح يا داوري موجود مي باشد، ثانيا مشاوره و آموزش‌هاي پيش از ازدواج در رابطه با حسن معاشرت زوجين و فرهنگ سازي در تعيين مهريه‌هاي متناسب و معقول يا تغيير قوانين در اين زمينه است و در كوتاه مدت در امور مالي با توجه به شرايط اقتصادي جامعه، جهت اقدامي موقت و جهت كاهش پرونده‌‌‌‌‌هاي قضايي در راه اصلاح ذات البين و ايجاد صلح و دوستي بين زوجين، حاكميت ورود پيدا كرده و با ايجاد صندوقي خاص در قوه‌‌‌ي قضاييه جهت پرداخت بدهي افراد اقدام نمايد.