جايگاه فرهنگ حجاب و عفاف در آموزه‌هاي ديني و جوامع اسلامي

اسلام به عنوان دين خاتم و جامع تمام شرايع، انسان را اشرف مخلوقات دانسته و براي دست‌يابي او به سعادت و كمال حقيقي، براي تمامي عرصه هاي زندگي او برنامه ها و دستورالعمل هايي را براساس جوهره پاكدامني و حيا ارائه نموده است. با توجه به جايگاه رفيع و عظيم حجاب و عفاف در تنزيه و تعالي انسان ها و پيشگيري از بروز آسيب هاي اخلاقي در جامعه، اين پژوهش برآن است تا با ابتناء بر آيات و روايات اسلامي، جايگاه عفاف و حجاب را در آموزه هاي ديني و جوامع اسلامي بررسي و كشف نمايد تا بتوان فرهنگ عفاف و حجاب را در جامعه نهاديه كرده و گامي در جهت تحقق نظام اسلامي برداشت. شيوه تحقيق در اين نوشتار، تحليلي ـ توصيفي بوده و تلفيق نتايج برگرفته از مطالعات كتابخانه‌اي پيرامون موضوع مي‌باشد. براساس يافته‌هاي تحقيق، عفاف يكي از اساسي‌ترين آموزه‌هاي دين اسلام و شالوده‌ هر گونه رابطه‌ انساني است. از آنجا كه در فرهنگ اسلامي عفت و حيا همسان دينداري است، بنابراين روح حيا و عفت در تمامي اركان زندگي جاري است. عفاف يك حالت باطني است كه از غلبه شهوات جلوگيري كرده و قواي شهواني را تحت سيطره عقل قرار داده و آن را از افراط و تفريط باز مي‌دارد. از بررسي آيات و روايات، فهميده مي‌شود ملاك الزام به عفاف در جوامع اسلامي، همان تقواي اخلاقي است تا بدين وسيله انسان‌ها به اهداف و منافع فردي و اجتماعي خويش دست يابند. اين فضيلت نفساني داراي تجليات و نمودهايي در رفتار بيروني انسان است كه در ارتباطات و تعاملات كلامي و غيركلامي انسان‌ها ظهور مي‌يابد. در اين تحقيق ابعاد عفاف در حوزه‌هاي عفت در انديشه و قلب، گفتار و كردار با استناد به آيات و روايات بررسي گرديد. عفاف در انديشه، سبب كنترل انسان در برابر وسوسه‌ها و خطورات شيطاني بوده كه زمينه‌ساز عفاف در ابعاد ديگر است.