بررسي اشعار مخالفان و موافقان حجاب در شعر مشروطه

يكي از دوران تاريخي كه تأثير بسزايي در تغيير مضمون و محتواي شعر داشت، دوران مشروطه است. در اين دوران يكي از مباحثي كه مورد توجه شاعران قرار گرفت، طرح مسئله زنان و توجه به حجاب آنان بود. حجاب در اين دوره به دو صورت در شعر شاعران مشروطه و پس از آن مطرح گرديد. دسته اي از شاعران مخالف حجاب و دسته اي ديگر در دفاع از حجاب و در جواب به كساني كه مخالف حجاب بودند ظهور كردند. لذا در اين پژوهش براي بررسي مقوله حجاب و عفاف در شعر مشروطه، اشعار چهار شاعر اين دوره (ملك الشعراي بهار، ابوالقاسم لاهوتي، اميري فيروزكوهي و نسيم شمال) مورد بررسي قرار گرفت. در اين جستار با نگرشي توصيفي- تحليلي به بررسي و مقايسۀ تجلّي اين موضوع در شعر اين شاعران پرداخته شد. تحليل نهايي به دست آمده از اين پژوهش حاكي از آن است كه شاعراني همچون بهار و ابوالقاسم لاهوتي به عنوان مخالف حجاب، اشعار بسياري سروده اند كه بيانگر آن است كه آنان يكي از شروط تمدن را براي زنان بيرون آمدن از حجاب مي دانند و عفت و حيا را مقدم بر حجاب ظاهري به شمار مي آورند. اما در مقابل شاعراني چون نسيم شمال و اميري فيروزكوهي معتقد بودند كه حجاب و پوشيدگي زن مساوي با نجابت و پاكدامني آنان است و همچنين ضامن سلامت جامعه خواهد بود. علاوه بر اين به اعتقاد آن‌ها داشتن حجاب، هيچ منافاتي با پيشرفت زن ندارد و لذا دختران و زنان را به ضرورت حجاب توصيه مي كردند و آن‌ها را از عواقب بي حجابي تحذير مي دادند.