استفاده از روش آناليز فاكتورهاي موازي در اندازه گيري اسپكتروفتومتري اگزازپام در نمونه هاي دارويي و بيولوژيكي

Spectrophotometric determination of oxazepam in drug and biological samples by parallel factor analysis

در اين مطالعه، اندازه گيري داروي اگزازپام، به عنوان عامل ضد اضطراب و آرام بخش، در نمونه ها ي دارويي و بيولوژيكي (پلاسما) با استفاده از تكنيك اسپكتروفتومتري Uv-Vis و با استفاده از روش آناليز فاكتورهاي موازي (PARAFAC) و روش كمترين مربعات جزئي (PLS) ارائه شده است. اندازه گيري در محدوده pH برابر 2 تا 12 و با رنج غلظتي ppm 10-1/0 در محدوده طول موج 380-220 نانومتر با روش PARAFAC و PLS مورد بررسي قرار گرفت. بهترين pH ها براي اگزازپام 2، 7 و12 بدست آمد. دقت از طريق RMSEP برابر با 3461/0، 4640/0 و 233/0 به ترتيب در pH هاي 2، 7 و12 با روش PARAFAC و 0689/0 در pH برابر 7 با روش PLS است. ثابت اسيدي براي اگزازپام توسط برنامه DATAN درpH برابر 7 مورد بررسي قرار گرفت و مقادير pKa1 و pKa2 براي اگزازپام به ترتيب 8/2 و 38/11 بدست آمد.

In this work, direct determination of Oxazepam, an anxiolytic and sedative agent, in pharmaceutical formulations and biological fluids(plasma) was accomplished based on ultraviolet spectrophotometry (220-380 nm) using parallel factor analysis (PARAFAC) and partial least squares (PLS). The study was carried out in the pH range from 1.0 to 12.0 and with a concentration range from 0.1to10 ppm of oxazepam Multivariate calibration models using PLS at different pH and PARAFAC were elaborated for ultraviolet spectra deconvolution and oxazepam quantitation. The best models for the system were obtained with PARAFAC and PLS at pH=3, pH= 7 and pH= 12. The capabilities of the method for the analysis of real samples were evaluated by determination of oxazepam in pharmaceutical preparations and biological (plasma) fluids with satisfactory results. The accuracy of the method, evaluated through the root mean square error of prediction (RMSEP), was 0.3461, 0.4640 and 0.233 at pH=3, pH= 7 and pH= 12 for oxazepam with best calibration curve by PARAFAC and 0.0689 for oxazepam with PLS model at pH= 7. Protolytic equilibria of oxazepam were evaluated by DATAN program using the corresponding absorption spectra-pH data. The obtained pKa values of oxazepam are 2.8 and 11.38 for pKa1 and pKa2, respectively.