بررسي ضمان غاصب نسبت به منافع در حقوق مدني ايران

غصب به معناي خاص عبارتست از استيلا بر حق غير به نحو عدوان و در معناي عام، شامل موردي است كه متصرف در ابتدا، داراي اذن از طرف مالك بوده است ولي ادامه تصرف او، بدون رضايت مالك بوده است و يا منكر مال شده و يا اميني كه در نگاهداري مال، مرتكب تعدي و تفريط شده است . يا كسي در اثر بيع فاسد، مالي را در تصرف گيرد. در اينكه غاصب مال، ضامن عين آن است و در صورت تلف يا نقص مال در برابر مالك مسؤول است در منابع فقهي و حقوق مدني ايران، ترديدي وجود ندارد. ليكن در مورد ضمان غاصب نسبت به منافع مال مغصوب، در منابع فقهي اختلاف نظر وجود دارد. برخي، غاصب را ضامن منافع مال مغصوب نمي دانند، اعم از اين كه اين منافع، متصل يا منفصل باشد. برخي ديگر، غاصب را ضامن منافع منفصل مي دانند؛ نه متصل. بعضي از فقها نيز غاصب را ضامن منافع منفصل يا متصل مالي مي دانند. در مورد مبناي ضمان غاصب نسبت به منافع نيز، بين فقهايي كه غاصب را ضمان مي دانند، اختلاف عقيده وجود دارد و در اين مقاله، ضمان غاصب نسبت به منافع مال مغصوب در حقوق مدني ايران و مبناي اين ضمان، بررسي مي¬شود خواهيم ديد كه غاصب براساس قواعد ضمان يد و اتلاف، ضامن منافع متصل و منفصل مال مي باشد.