قلمرو خسارات قابل جبران در باب مسئوليت مدني

يكي از مهمترين بخش هاي حقوق مدني با توجه به كاربردي كه امروزه در عرصه دعاوي دارد، مسئوليت مدني است. در مقابل مسئوليت مدني مي توان مسئوليت كيفري را قرار داد كه مقوله جداگانه اي است و در اين بحث نمي گنجد. حوزه مسئوليت مدني در عصر حاضر اهميت روز افزوني يافته است. از اينسو قلمرو خسارت قابل جبران را مي توان از خسارت غير قابل جبران تفكيك كرد براي شناخت و درك صحيح قلمرو خسارت قابل جبران بايد 3 نكته را در نظر داشت :‌1-فعل و يا ترك فعل صورت پذيرفته از نظر قانون جرم انگاري شده است يا براي اين فعل آيا مجازاتي در نظر گرفته شده است يا نه . 2-فاعل در مقابل جرم واقع شده مسئوليتي دارد يا نه مثلاً فرد به واسطه دستور قضايي و قانوني در حيطه وظايف خود دست به عملي زده است كه موجب رساندن خسارت به فردي شده و يا اصلاً فاعل زيان از لحظا عقلاني داراي قوه ي تميز مي باشد يا نه (مجنون،محجور) كه در اينجا عاقله موظف به جبران خسارت است 3-در نظر داشتن عنصر رواني جرم كه آيا فردي مرتكب براي فعل صورت گرفته قصد ضرر رساندن داشته است يا نه البته در مواردي نيز حتي با نداشتن قصد نيز طبق قانون فرد موظف به جبران خسارت شناخته شده است كه مورد بررسي قرار داده ايم . قلمرو خسارت قابل جبران در مسئوليت مدني در واقع تابع اهداف مسئوليت مدني است از آنجا كه اهداف مزبور در كليه نظام هاي حقوقي يكسان نيستند ، شيوه هاي تامين آنها و قلمرو اجراي تعهد نيز يكسان نيست. با وجود اين عمده ترين اهداف مسئوليت مدني در اكثر قريب به اتفاق نظام هاي حقوقي عبارت است از: جلب رضايت زيان ديده، جبارن خسارت، ‌اعاده ي وضع پيشين زيان ديده . از ميان اهداف مزبور نيز جبران خسارت عامل اصلي در تعيين آثار مسئوليت مدني در تمام نظام هاي حقوقي است. بنابر اين تاديب خطاكار، جلب رضايت و تشفي خاطر زيان ديده، اعلام حقوقي كه مورد تجاوز قرار گرفته اند، بازداشتن خطاكار و ديگران از ارتكاب فعل زيان بار ، و نيز جلوگيري از استفاده بلا جهت، اهداف ثانوي مسئوليت مدني هستند كه به طور نسبي در راستاي جبران خسارات و دريافت غرامت براورده مي شود. در نوشته فوق سعي شده است كه قلمرو خسارت قابل جبران در مسئوليت مدني معرفي و نقاط قوت و ضعف آن به لحاظ حقوق تحليل شود و چالش ها و راه كارهاي آن مورد بررسي و تحقيق قرار گيرد .