مسئوليت مدني و مسئوليت كيفري به مثابه غذا و دارو

در فقه و حقوق اسلام ؛هدف اصلي ايجاد مسئوليت، جبران زيان‌هاي وارده و برقراري قسط و عدالت اسلامي است. در اين ميان مسئوليت مدني و مسئوليت كيفري از مواردي هستند كه براي جبران ضرر از شخص متضرر وضع شده‌اند. در مسئوليت مدني قاعده كلي آن است كه اگر شخصي از روي عمد يا بي‌مبالاتي ضرري به كسي وارد كند، مسئول شناخته شده و بايد در صدد جبران خسارت آن برآيد و در مسئوليت كيفري در صورتي كه شخص عامدانه ضرري به ديگري وارد كند مجرم شناخته شده و بايد مجازات گردد. در واقع هدف از اين تحقيق پاسخ به اين سوال است كه آيا مي‌توان براي مسئوليت مدني و كيفري رابطه‌اي مشابه رابطه غذا و دارو در نظر گرفت؟ به اين صورت كه مسئوليت مدني را به مثابه غذا يعني قابل مصرف و سرايت به همه اشخاص بدون در نظر گرفتن شرايط خاص و مسئوليت كيفري را به مثابه دارو يعني عدم تجويز آن به همه افراد مگر با شرايط خاص، در نظر بگيريم. در اين تحقيق براي همانندي رابطه مسئوليت مدني و كيفري به غذا و دارو به اصول و قاعده‌اي چون اصالة الإباحه، اصالة البرائت، اصل تعميم و قاعده التعيين بالعرف كاتعيين بالنص استناد شده است كه ابتدا به تعريف و توضيح مختصري از آن‌ها پرداخته مي‌شود و سپس كيفيت استدلال بيان مي‌گردد.