پتروگرافي سيالات درگير در كانسار سلستيت ترتاب ، استان خوزستان ; با استفاده از آناليز رامان اسپكتروسكوپي

Fluid inclusion petrography in Tartab celestite deposit, Khuzestan province; Using laser Raman spectroscopy analysis

كانسار سلستيت ترتاب در جنوب شرق شهرستان رامهرمز، در منطقه ابوالفارس، استان خوزستان واقع شده است. از نظر زون هاي ساختاري، اين كانسار در بخش چين خورده كمربند زاگرس قرار دارد. عمده كاني سازي سلستيت در اين منطقه در بخش آسماري مياني در يال غربي تاقديس بنگستان گسترش يافته است. شكل گيري اين كانساربه فرايندهاي دياژنزي تاخيري نسبت داده شده است. . هدف از انجام اين پژوهش مطالعه ي پتروگرافي سيالات درگير در سلستيت ها، به منظور شناسايي فازهاي مهم و همچنين بررسي ماهيت سيال كانه ساز در اين كانسار مي باشد. در همين راستا به منظور دستيابي به اهداف مورد نظر، پس از مشاهدات صحرايي، تعداد 10 نمونه سلستيت از سازند آسماري منطقه جهت مطالعه پتروگرافي سيال درگير برداشت گرديد. همچنين در اين مطالعه آناليز ليزر رامان سپكتروسكوپي به منظور تعيين دقيق فازهاي سيال، گازي و نيز فاز جامد موجود در سيالات درگير مورد استفاده قرار گرفت. نتايج حاصل از مطالعات پتروگرافي نشان داد كه توزيع سيالات درگير بيشتر به صورت اوليه، ثانويه و تعداد اندكي هم به صورت ثانويه كاذب در طول سطوح رشد بلورها مي باشد. اين سيالات به اشكال نامنظم، كروي، كشيده در مقاطع ديده مي شوند. با توجه به آناليز ليزر رامان اسپكتروسكوپي به طور كلي 3 گروه سيال درگير وجود دارد كه عبارتند از 1 دو فازي غني از مايع (L+V) دو فازي غني از بخار ( V+L) و سيالات درگير چند فازي ( L+V+S ) ( مايع- بخار- هاليت/سلستيت ) نتايج آناليز ليزر رامان اسپكتروسكوپي نشان مي دهد فاز مايع در كليه سيالات درگير داراي تركيب H2O ميباشد. البته در عمده موارد طيف رامان مولكول H2O داراي همپوشاني در محدوده ارتعاش 2750 تا 3900 cm-1 مي باشد كه نشان دهنده شورابه اي بودن سيالات كانه ساز مي باشد.. مطالعه سيالات درگير در نور UV نشان دهنده وجود خاصيت فلئورسانس زياد به خصوص در فاز بخار سيالات دگير دوفازي غني از بخار ( VL ) مي باشد كه اين موضوع نشان دهنده نقش آفريني احتمالي شورابه هاي نفتي در كانه زايي سلستيت اين منطقه مي باشد.

The Tartab celestite deposit is located to the south east of Ramhormoz city, in the Abolfazesh area, located in Khuzestan province. In terms of structural zones, the deposit is located in the fold zone of the Zagros belt. The main mineralization of this area is associated with the middle part of Asmari Formation, extended in the western edge of the Bangestan anticline. The mineralization proved to be associated with late stage-diagenetic brines. The purpose of this study was to study the petrography of fluid inclusions, and characterizing the main features of ore forming fluids involved in celestite mineralization. In this way, after field observations, 10 samples of celestite were taken. Also, Raman laser spectroscopy analysis was used for detailed determination of fluid inclusion phases containing liquid, gas and the solid phases. The results of the fluid inclusion petrography showed that celestite minerals contain primary, secondary, and to a lesser extent pseudo-secondary inclusions. They are mostly irre gular, spherical, and stretched in shape.. According to the laser Raman spectroscopy analysis, generally there are 3 groups of fluid inclusions: (1) Liquid-rich twophase (L+V), Vapor-rich two-phase, (V + L), and multiphase) L + V + S(. Also, the Raman spectrum of liquid phases in all inclusions is dominated by H2O components. However, the Raman spectrum of liquid phases in almost all inclusions displays overlapping bands in the OH stretching region from 2750 to 3900 cm−1, indicating brine characteristics of ore forming fluids. The florescence nature of fluid inclusions under the UV light may provide insights for the contribution of oli-brines in celestite mineralization