شناسايي و بررسي تاثير راهكارهاي بهينه خدمات رساني ترويج كشاورزي بر توانمندسازي اجتماعي زنان روستايي و كشاورز منطقه لنجان اصفهان

Identification and analysis of the extension service impacts on social empowerment of rural/farmer women in Lenjan, Esfahan province

تداوم فقر و تبعيض جنسيتي عليه زنان به علت وجود موانع و محدوديت هاي گوناگون تاريخي و فرهنگي در سر راه پيشرفت و تحول وضعيت اقتصادي و اجتماعي آنان موجب طرح رويكردها و تدابير مختلف از جمله توانمندسازي زنان در ادبيات توسعه و جنسيت شده است لذا اين تحقيق با هدف شناسايي و تاثير راه كارهاي بهينه خدمات رساني ترويج كشاورزي بر توانمندسازي اجتماعي زنان روستايي و كشاورز منطقه لنجان اصفهان انجام گرديد جامعه آماري اين تحقيق را زنان برنج كاران منطقه لنجان استان اصفهان N=539 تشكيل داده است كه تعداد نمونه هاي تحقيق با استفاده از فرمول كوكران 87 نفر تخمين زده شد كه براي بالا بردن دقت اندازه گيري محقق اين تعداد را به 100 نمونه افزايش داد و در پايان تعداد 93 پرسشنامه از تعداد كل جمع آوري گرديد. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه بود كه اعتبار (روائي) آن با نظر چندتن از متخصصان و اساتيد گروه ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه تهران مورد تاييد قرار گرفت و براي تعيين قابليت اعتماد (پايائي) تعداد 30 عدد پرسشنامه پيش ازمون شد و آلفاي كرونباخ آن محاسبه شد كه براي بخشهاي مختلف پرسشنامه از مقدار مناسب برخوردار بود (0/75-0/95) داده هاي گردآوري شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرارگرفت نتايج نشان داد كه بين راه كارهاي مناسب ترويج كشاورزي با توانمندسازي زنان روستايي و كشاروز رابطه مثبت و معني داري وجود دارد. بمنظور شناسايي مهمترين راهكارهاي خدمات رساني ترويج كشاورزي براي اين زنان روستايي و كشاورز از تحليل عاملي نوع R (اكتشافي) استفاده گرديد. متغيرها در سه عامل، تقويت و استفاده از گروه ها و سازمان هاي زنان، بكارگيري فرايندها، رهيافت ها و روش هاي مشاركتي و برگزاري جلسات آموزشي و ترويج سيار قرار مي گيرند كه اين سه عامل در حدود 55 درصد واريانس راهكارهاي بهينه خدمات رساني براي اين زنان را برآورد مي نمايند.

Continued poverty and gender discrimination against women which are generated due to various historical and cultural obstacles and limitations in their socio-economic progression made development of diverse approaches and remedies towards their empowerment in the fields of development and geder. This study aims at identification of extension service impacts on social empowerment of rural women in Lenjan district, Esfahan province. The statistical population consists of female paddy farmers in the district (539) of whom, 87 women were selected based on Cockran formula. To increase measurement accuracy, number of selected women increased to 100, and finally 93 questionnaires were gathered. The instrument for data collection was a questionnaire whose validity was confirmed by a panel of agricultural faculty members at Tehran University. The reliability also was checked by Cronbach’s alpha coefficient at α=0.75-0.95. Collected data were analyzed by SPSS and the findings realized that a positive and significant relationship exists between appropriate extension service approaches and rural women empowerment. Also, factor analysis method was applied for indentification of the key approaches in extension service rendering to rural farmer women. Variables are grouped under 3 categories i.e. supporting and tapping women organizations/groups, application of prcesses, approaches, and participatory methods, and holding training session and mobile extension services. They all estimated and represented for 55% of variances of optimal approaches in extension service rendering to rural women.