بررسي نگرش كشاورزان شهرستان طبس نسبت به خصوصي سازي ترويج كشاورزي و عوامل موثر بر آن

Farmers' Attitudes toward Privatization of Agricultural Extension Services in Tabas County and factors associated with attitudes

امروزه راهكار خصوصي سازي ترويج كشاورزي، به عنوان نمادي مكمل براي ترويج دولتي جايگاه قابل قبولي پيدا كرده است. به گونه اي كه، در طي دهه گذشته، بسياري از كشور ها، مراتبي از آن را به طور موفق تجربه نموده اند. كشور ايران نيز، اواخر دهه 1360، با آغاز اجراي نخستين برنامه عمراني بعد از انقلاب خود، در بستر تحولات خصوصي سازي قرار گرفته است. هدف مطالعه حاضر، بررسي نگرش كشاورزان شهرستان طبس نسبت به خصوصي سازي خدمات ترويج و عوامل موثر بر اين نگرش مي باشد. اين تحقيق پيمايشي، از نوع پژوهش توصيفي - همبستگي مي باشد و جامعه آماري آن شامل كليه كشاورزان شهرستان، به تعداد 4726 نفر بود، كه تحت پوشش برنامه هاي ترويج كشاورزي قرار گرفته بودند. همچنين حجم نمونه به ميزان 200 نفر تعيين، و جهت گردآوري داده ها از پرسشنامه استفاده شد. جهت تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار 16SPSS صورت گرفت. نتايج مطالعه نشان مي دهد كه، در شهرستان طبس، رابطه مثبت و معني داري، بين متغير نگرش نسبت به خصوصي سازي به عنوان متغير وابسته و متغيرهاي مستقل سطح تحصيلات، ميزان اراضي، عملكرد محصولات كشاورزي، ميزان درآمد حاصل از كشاورزي و ميزان مشاركت در فعاليت هاي ترويجي وجود دارد. همچنين، بين جمعيت روستا و نگرش كشاورز نسبت به خصوصي سازي ترويج رابطه مثبت و معني داري موجود مي باشد. بعلاوه، نگرش 63/5 درصد نيز نگرش نسبتا مثبت مثبت داشته اند. افزايش مروجان، افزايش اطلاعات و آگاهي كشاورزان نسبت به خصوصي سازي ترويج، افزايش سطح اراضي كشاورزي، ايجاد زمينه مناسب براي ورود مكانيزاسيون در مزرعه و متعاقب آن افزايش عملكرد محصول و درآمد كشاورز از جمله پيشنهادهايي است كه بر اساس نتايج بدست آمده توصيه مي گردد.

Today, Agricultural Extension Privatization Strategy has an acceptable position in promoting and rendering better public services. So many countries experienced successful outcomes during the past decade. Iran country also started to implement this initiative with the implementation of the 1st National Plan after the Revolution in late 1981. The purpose of this study is to evaluate the attitudes of farmers towards privatization of extension services in Tabas County and to explore factors affecting this attitude. This survey research follows a descriptive-correlation method with statistical population of all 4726 district farmers who used agricultural extension programs. A sample of 200 individuals selected for data collection via questionnaires. To analyze the data, SPSS 16 was applied. Results show that there is positive and significant relationship between variable of farmers’ attitudes toward privatization as a dependent variable and independent variables e.g. farmers’ education level, land area, agricultural performance, amount of agricultural income and participation in extension activities. Also, a positive and significant relationship rules between the rural population and farmers’ attitudes toward agricultural extension privatization. In addition, 63.5 % of the farmers reflected negative or relatively negative attitudes toward extension privatization, while remaining 36.5 % posed positive and relatively positive tendencies. Based on the results, increasing number of extension workers, updating information and knowledge of farmers toward privatization, expanding area of agricultural lands, creating appropriate bed for more farming machinery, and consequently up-scaling agricultural yield and income, lie within the suggestions made.