درك اعضاء شركتهاي مشاور هاي از عدم تمركز و اثربخشي شركتهاي مشاوره اي در استان زنجان

Decentralization and effectiveness of agri-business ventures in Zanjan province: Perceptions of the members

ايران در حال غير متمركز كردن نظام ترويج دولتي خود و ايجاد يك نظام قراردادي كه توسط دولت تامين بودجه مي شود، از طريق تاسيس شركتهاي مشاوره اي مي باشد. از موضوعات مهم در اين رابطه، درجه عدم تمركز و اثربخشي شركتهاي مشاوره اي است. هدف اصلي تحقيق حاضر، شناسايي رابطه بين درك اعضاء (مشاوران و مديران) از درجه عدم تمركز و درك آنها از اثربخشي شركتهاي مشاوره اي است. پاسخگويان اين تحقيق را 95 نفر از اعضاء شامل 76 مشاور و 19 مدير در استان زنجان تشكيل دادند. بمنظور گردآوري داده ها، از يك پرسشنامه استفاده شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه رابطه مثبت و معناداري بين درك اعضاء از درجه كلي عدم تمركز شركتهاي مشاوره اي شان و درك آنها از ميزان اثربخشي شركتهاي مشاوره اي خود در دستيابي به هدف افزايش دسترسي بهره برداران به مشاوره و اطلاعات مناسب " و هدف " افزايش مشاركت اعضاء در برنامه ريزي و اجراي فعاليت هاي ترويجي" وجود دارد. در مقابل، هيچ گونه رابطه معناداري بين درك اعضاء از درجه كلي عدم تمركز شركتهاي مشاورهاي و درك آنها از ميزان اثربخشي شركتهاي مشاورهاي خود در دستيابي به هدف فراهم كردن فرصت خود اشتغالي براي فارغ التحصيلان كشاورزي" وجود ندارد. بعلاوه اين مطالعه نشان داد كه تفاوت معناداري بين مشاوران و مديران در رابطه با درك آنها از درجه عدم تمركز و اثربخشي شركتهاي مشاوره اي وجود دارد. اين تفاوت ممكن است منجر به روابط نا مناسب، تضاد، و عدم اثربخشي شود. نتايج اين تحقيق مي تواند براي ديگر استانهاي كشور كه شرايط يكساني با استان محل مطالعه دارند، مفيد باشد. در ضمن، اين مطالعه مي تواند بعنوان راهنماي ارزشيابان شركتهاي مشاوره اي و برنامه ريزان نظام ترويج قراردادي در رابطه با درك اعضاء اين شركتها از درجه عدم تمركز و اثربخشي شركتهاي مشاوره اي عمل كند.

Iran has decentralized its public extension system and replaced it with a publicly-funded contract system of extension for establishing agri-business ventures (A-BVs). The main purpose of this study is to identify the relationship between members’ (consultants and directors) perceptions of degree of decentralization and effectiveness of A-BVs. A survey was conducted among 95 A-BVs’ members including 76 consultants and 19 directors in the Iranian province of Zanjan. To collect data, a questionnaire was designed. The study found that there is a statistically significant positive relationship between members’ perceptions of total degrees of decentralization and effectiveness on the first objective (increase in availability of appropriate advice and information to agricultural producers) and the third (increasing members' participation in the planning and implementation processes of extension activities). In contrast, there is no statistically significant relationship between members' perceptions of total degrees of decentralization and effectiveness on the second objective (providing opportunities for self-employment to agricultural graduates). The findings suggest that there exists divergence between consultants and directors with regard to perceptions of the degree of decentralization and effectiveness of A-BVs. The divergence may lead to poor relationships, conflict, and ineffectiveness. Research findings could be useful for provinces with similar conditions as the network of A-BVs spreads across the country. This study provides guidance to A-BVs' evaluators and the contract extension system planners concerning A-BVs members' perceptions of the degree of decentralization and effectiveness of their ventures.