بررسي و تحليل نقش عوامل ترويجي - آموزشي بر پذيرش كشت زيتون توسط كشاورزان شهرستان مينودشت

Investigating role of extension education factors in predicting farmers' adoption of olive cultivation in Minudasht County

مطالعه حاضر با هدف بررسي و تحليل نقش عوامل ترويجي - آموزشي بر پذيرش كشت زيتون طراحي و اجرا گرديد. سالانه مقادير مهمي از منابع ارزي و نيروي انساني كشور صرف واردات محصولات غذايي مي شود كه در اين ميان روغن هاي خوراكي با توجه به بازار بسيار وسيع مصرف و اهميت فوق العاده غذايي، از اولويت خاصي در سطح ملي برخوردارند. در اين بين زيتون يكي از محصولات استراتژيك براي توليد روغن است كه قابليت رشد در بسياري از مناطق ايران را دارد. جامعه آماري تحقيق حاضر را كليه زيتونكاران شهرستان به تعداد 700 نفر تشكيل دادند. حجم نمونه بر اساس آزمون كوكران به تعداد 103 نفر تعيين گرديد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اي است كه روايي آن با استفاده از روائي صوري و براساس نظر جمعي از اساتيد و صاحبنظران مربوطه تائيد گرديد. يافته ها نشان داد كه بين متغيرهاي برگزاري كلاسهاي ترويجي، تماس با مروجان، نمايش فيلمهاي ترويجي و توزيع نشريات و مجلات ترويجي - آموزشي با ميزان پذيرش كشت زيتون در سطح يك درصد رابطه مثبت و معني داري وجود دارد. اما بين متغيرهاي برنامه هاي راديو - تلويزيوني، برگزاري كارگاه آموزشي، تماس با رهبران محلي و بازديد از باغات نمونه زيتون با ميزان پذيرش كشت زيتون رابطه معناداري وجود ندارد. اين مطالعه نشان داد كه عوامل ترويجي- آموزشي مي تواند نقش مهمي در پذيرش كشت زيتون در منطقه مورد مطالعه ايفا كند. لذا حضور بيشتر مروجان در مزارع و ملاقاتهاي متوالي و ارتباط مداوم مروجان با كشاورزان و حضور بيشتر مروجان در مزارع و بازديد كارشناسان از باغ هاي زيتون و رفع مشكلات زيتونكاران اطمينان خاطر بيشتري به آنان مي دهد.

The present study investigated factors that affected farmers' adoption of olive cultivation in Minudasht County. Annually high amount of foreign exchange and human resources being spent on importing food products. Many regions of Iran have potentials to produce olive oil which is considered as a strategic product. The statistical population of the study included all 700 olive growers in Minudasht County. 103 individuasls were determined as sample size based on Cochran formula. Research instrument included a questionnaire. To obtain face validity, the questionnaire was revised based on comments of a panel of experts. Results showed that there were significant positive relationships between variables including extension classes, contact with extension workers, and extension films and magazines and levels of farmers' adoption of olive cultivation. In contrast, radio-television programs, extension workshops, contacts with local leaders, and visiting to the sample gardens of olive were not effective on levels of farmers' adoption of olive cultivation. This study showed that extension education factors could play an important role in the adoption of olive cultivation in the study area. Therefore, the higher levels of extension workers' contacts with farmers and overcoming on farmers' problems facilitate the olive cultivation process.