بررسي نماد خورشيد در ايران زمين از ديربازتا قاجار

كشور ايران ريشه اي تاريخي دارد و داراي فرهنگ غني مي باشد كه برگرفته از سنتها و باورها و اسطوره هاي پيشين است.يكي ازاين اسطوره ها كه بخش اعظم دوره هاي مختلف را به خود اختصاص داده اسطوره مهراست. گردونه مهر يا گردونه خورشيد با شاخه هاي 90 درجه به سمت راست يا چپ است. كه معمولا با جهت افقي يا گوشه هايي با زاويه 45 درجه مي باشد.گردونه مهر جزيي از ميراث فرهنگي اقوام آريايي است كه از هزاران سال پيش به كار ميرفته است. در آيين مهر اين نشان را گردونه مهر مي نامند كه آميزش چهار عنصر اصلي آب ، باد ، خاك ، آتش را مي رساند.گردونه مهر يا گردونه خورشيد كه به چليپايشكسته نيز مشهور است ، نماد و نشان واره بسيار كهنسالي ست كه آن را به قوم آريا و سرزمين ايران نسبت مي دهند.اهميت اين پديده زيبا در قرآن نيزكاملا مشهود است به طوري كه يكي ازسورره هاي قرآن (سووره شماره 91 ) به نام (الشمس) بوده است. و در چندين سوره ديگربه اين پديده قسم ياد شده است.مقاله حاضر پس ازشرح كوتاهي از خورشيد دراساطير ايران به بررسي نقش خورشيد سواستيكا يا گردونه مهر بر سفالينه ها و سكه هاي ايران پرداخته و تداوم اين نقش را تابه امروز در بعضي از آثار نشان مي دهد.