بررسي غلظت نيترات و فسفات در آب تالاب شيرين سو در استان همدان

گسترش روزافزون جوامع بشري، توسعه صنايع، كشاورزي و انواع كاربري اراضي موجب تخريب محيط زيست مي شود. در اين ميان تخريب محيط زيست بر كميت و كيفيت منابع آب اثرگذار است. يكي از مهمترين چالش ها در اين زمينه، تغيير كيفيت آب تالاب ها مي باشد. با توجه به اهميت موضوع، در اين تحقيق به بررسي غلظت نيترات و فسفات در آب تالاب شيرين سو استان همدان پرداخته شد. بدين منظور ابتدا در زمستان 1391 و بهار 1392 از پنج نقطه تالاب نمونه برداري انجام شد و پس از آناليزهاي آزمايشگاهي، به تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از شاخص هاي آماري توصيفي و مقايسات زوجي و چندگانه در نرم افزار SPSS پرداخته شد. همچنين به منظور بررسي تغييرات زماني و مكاني پارامترهاي كيفي، نقشه هاي پهنه بندي به روش كريجينگ معمولي با تكنيك زمين آمار در نرم افزار ArcGIS تهيه شد. نتايج تحقيق نشان داد غلظت نيترات در فصل زمستان تقريباً 2/1 برابر فصل بهار است؛ اما غلظت فسفات در فصل سرد و گرم تغيير اندكي نسبت به هم داشتند. با اين حال اختلاف معني دار بين مقادير پارامترهاي مطالعاتي در دو فصل وجود نداشت. طبق نتايج، غلظت نيترات در نقاط نيمه غربي تالاب با نيمه شرقي اختلاف معني دار داشتند؛ ولي غلظت فسفات در بين نقاط نمونه برداري اختلاف معني دار نداشتند. علاوه بر اين مشخص شد كه بين نسبت N/P فصل زمستان با فصل بهار اختلاف معني دار وجود ندارد و بين دو پارامتر نيترات و فسفات در هر دو فصل مطالعاتي هيچگونه رابطه معنيدار ديده نمي شود. همچنين نتايج نشان داد كه اختلاف معني دار بين غلظت نيترات و فسفات نقاط نمونه برداري با حد استاندارد وجود دارد و غلظت تمامي نمونه ها كمتر از حد استاندارد زيست محيطي است. با اين حال گسترش و توسعه مراكز جمعيتي از جمله شهر شيرين سو و روستاهاي بالادست مي تواند با افزايش بار آلودگي در منابع آب سطحي و زيرزميني و همچنين آلودگي هوا، منجر به كاهش كيفيت آب تالاب شيرين سو شوند.