استفاده از رطوبت ذخيره شده در اراضي تثبيت شده خندقي به منظور توليد محصولات زراعي

وقتي بحث آبكند و خندق پيش مي آيد بيشتر ذهن و افكار در بعد فرسايش و خسارات ناشي از كنده شدن خاك و خسارات ناشي از آن متباتر مي شود. در اينكه هر فرسايشي به ذات، عمل فرساينده و زيان بار است جاي شكي نيست و فرسايش آبكندي نيز در زمره همين عوامل زيان با ر مي باشد. ولي د ر بعضي ا ز مناطق ايران (مانند حوزه شهيد مدرس- ملاثاني د ر استان خوزستان) فرسايش خندقي به طور وسيع و به طول و عرض چند كيلومتري ديده مي شود و متاسفانه تاكنون هيچ يك از عمليات آبخيزداري جهت مهار و جلوگيري از آن، مثمر ثمر واقع نشده است. اما كشاورزان محلي با استفاده از عمليات خاك ورزي در اراضي خندقي تثبيت شده به كشت و كار محصولات ذرت و گندم مبادرت مي ورزند. با جمع آوري آمار و اطلاعات در خصوص علت انتخاب اين مناطق به عنوان محل كشت و كار و هم چنين مقايسه مقدار محصول مشابه كشت شده در شرايط ديم در مناطق خندقي تثبيت شده با مناطق خندقي فعال نتايج قابل توجهي حاصل شد.نتايج بدست آمده از مقايسه عملكرد محصول مشابه در شرايط ديم بيانگر افزايش مقدار محصول ذرت به مقدار 56/1 درصدي محصول گندم در مناطق خندقي تثبيت شده نسبت به مناطق ديگرفعال شده و افزايش 37/1 محصول گندم در مناطق خندقي تثبيت شده نسبت به مناطق ديگر بود. تمامي عوامل آب هوايي، واريته بذر ادوات خا ك ورزي و زمان براي هر دو مكان كشت و كار يكسان بود. نتايج حاصل از آزمايش رطوبتي خاك در اعماق مختلف خاك در 2 محل نشانگر تفاوت معني دار در مقدار رطوبتي در لايه هاي مختلف خاك بود. آزمايشات فيزيكوشيميايي نمونه هاي خاك نيز افزايش نسبي مواد مغذي خاك نسبت به مناطق ديگر را نشان مي داد. همچنين تفاوت ارتفاع محل كشت و كار، بافت خاك، مقدار تبخير و تعرق از 2 محل ذكر شده، در تفاوت عملكرد محصول در 2 منطقه مورد بررسي تاثير عمده داشت. وجود اختلاف ارتفاع بين 2 منطقه و زهكشي آب و مواد مغذي به مناطق تثبيت شده خندقي از ديگر عوامل افزايش محصول نسبت به مناطق خندقي فعال مي باشد. بررسي هاي ميداني و مطالعات در خصوص علت افزايش عمكرد محصول ذرت به گندم، به واسطه وجود ريشه هاي بلند ذرت نسبت به گندم بود كه اين موضوع هم به واسطه وجود رطوبت زياد در اعماق خاك بود.