مكان يابي اسكان موقت پس از زلزله به روش فازي در GIS (مطالعه موردي: منطقه يك شهر قم)

در اين پژوهش، هدف مكان يابي بهينه اسكان موقت پس از زلزله با استفاده از توابع عضويت و هم-پوشاني فازي و وزن دهي با مقايسه زوجي در سيستم اطلاعات جغرافيايي است. با استفاده از 14 معيار در قالب معيارهاي طبيعي (گسل و حريم رودخانه)، جمعيتي (تراكم) و عملكردي (زمين باير، بافت فرسوده، فضاي سبز، خطوط و ايستگاه گاز، خطوط و ايستگاه برق، پمپ‌بنزين و گاز، شبكه راه ها و راه‌آهن، مراكز انتظامي، بيمارستان و مراكز آتش‌نشاني)، مدلسازي فازي انجام شد. در سيستم اطلاعات جغرافيايي لايه هاي فاصله اقليدسي ساخته شد. با استفاده از توابع Large و Small كه توابع عضويت فازي هستند، لايه ها استاندارد سازي فازي شدند. با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي كه در آن ازنظر كارشناسان مربوطه استفاده گرديد، وزن دهي مقايسه زوجي AHP انجام شد. وزن هاي به دست آمده در لايه هاي رستري فازي شده تاثير داده شد. لايه هاي وزن دهي شده با هم‌پوشاني فازي با استفاده از Gamma 0.9 تلفيق شدند. همچنين با استفاده از تصوير لندست 8، با استفاده از نرم افزار ENVI، فيلتر Texture بر روي محدوده موردمطالعه اعمال گرديد و زمين هاي مسطح مشخص گرديد. از مكان هاي انتخاب‌شده توسط نرم افزار ArcGIS، 5 مكان مناسب پيشنهاد گرديد. همچنين مسير هاي بهينه اي از محل هاي انتخابي اسكان موقت به مناطق بحران براي دسترسي سريع و ايمن توسط توابع Cost Path ترسيم شد. نتايج تحقيق نشان‌دهنده كمبود فضاهاي كافي ازجمله پارك‌ها و فضاهاي باز شهري (كه حداقل 2 هزار مترمربع است و سرانه اسكان موقت به ازاي هر نفر 3/5 الي 4/5 مترمربع در نظر گرفته مي شود) است. اين امر به دليل وجود كاربري هاي ناسازگار، جهت استقرار زلزله‌زدگان در سطح شهر قم است. اين مشكل در نواحي شمالي شهر واضح‌تر از ساير بخش ها ديده مي شود.