تأثير شبكه هاي اجتماعي مجازي بر يادگيري درس علوم دانش آموزان دوره دوم ابتدايي

يكي از پركاربردترين فناوري هايي كه با زندگي بسياري از مردم جهان ممزوج شده است، فناوري هاي نوين ارتباطات از طريق اينترنت است. اينترنت در موضوعات مختلفي توانسته است نقش مؤثري داشته باشد كه يكي از پررنگترين آنها بعد آموزشي است. اينترنت قابليت هاي متعددي به معلم براي بسترسازي محيط هاي جديد يادگيري داده كه موجب مزيت هاي فراواني شده است . استفاده از فناوري هاي نوين مجازي در فرآيند ياددهي يادگيري - اجتناب ناپذير است. از جمله اين فناوري ها، استفاده و به كارگيري شبكه هاي اجتماعي مجازي در تعليم و تربيت است . كارشناسان مي گويند يادگيري به كمك فاوا (فناوري اطلاعات و ارتباطات) زمين هاي را به وجود مي آورد كه در آن مي توان اطلاعات موجود را دستكاري كرد يا تغيير داد . يادگيري در اين روش، توليد محصولات جديد است نه بازگرداندن اطلاعات دريافت شده و بدون تغيير. در اين نوع يادگيري راه حلهاي جديدي براي مسائل پيدا مي شود . آموزش بر پايه فناوري اطلاعات، اين امكان را به دانش آموزان مي دهد كه به صورتي فعالانه و نوآورانه بينديشند و از اين ايده ها به صورت مشترك استفاده كنند. يكي از موانع اصلي استفاده از شبكه هاي اجتماعي در يادگيري، مقاومت معلمان براي ايجاد تغيير در روش تدريس و فراگيري فنون جديد و فقدان مهارت آنها است. نتايج پژوهشها نشان داده اند حتي اگر معلمان از نظر آشنايي با اين ابزارها از جمله ماهرترين افراد هم باشند، باز اعتماد به نفس لازم را براي به كارگيري اين ابزارها در آموزش ندارند. شبكه هاي اجتماعي از راهبردهاي درگير شدن در يادگيري و فعال بودن حمايت مي كند، اشكال جديدي براي بيان خلاقيت ارائه مي كند و يادگيرندگان و معلمان را براي آزمايش هاي مختلف، نوآور و روشهاي نوين بيان افكار و ايده هاي خود تشويق مي كند. چشم انداز شبكه هاي اجتماعي به سوي آزمايش، مشاركت و توانمندسازي است كه براي يادگيرندگان و معلمان اين فرصت را فراهم مي اورد كه روشهاي جديدي براي رشد فعالانه و خلاقانه توانايي ها و ظرفيت هاي فردي خود به كار برند. شبكه هاي اجتماعي با ارائة طيف گسترده اي از ابزارها، يادگيرندگان را در ساخت فرايند يادگيري خود فعال مي كند و اين امكان را به وجود مي آورد كه راهبردهاي يادگيري مؤثر، از طريق استفاده از اين ابزارها، بهتر اجرا شوند. شواهد پژوهشي نشان داده اند كه استفاده از شبكه هاي اجتماعي، علاوه بر بهبود عملكرد فردي، به طور فعال به پرورش استعدادها و ظرفيت هاي بالقوه اقدام كرده و مهارت انعطاف پذير بودن در يك زنجيرة يادگيري مادام العمر را توسعه مي دهد. روشها: هدف اين پژوهش تعيين ميزان تأثير استفاده از شبكه هاي اجتماعي مجازي بر يادگيري درس علوم دانشآموزان بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش هاي شبه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش را كليه دانش آموزان دوره دوم ابتدايي شرق استان گلستان در سال تحصيلي 96 - 95 تشكيل دادند. از اين تعداد، تعداد 60 نفر از طريق نمونه گيري در دسترس، انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه كنترل و آزمايش تقسيم شدند. در ابتدا از هر دو گروه پيش آزمون پيشرفت تحصيلي از درس علوم گرفته شد . گروه كنترل محتواي درس علوم را به روش سنتي (روش سخنراني) دريافت نمودند و در گروه آزمايش همان محتواي آموزش به روش مجازي ارائه شد؛ به اين نحو كه آزمودني ها با وارد شدن به شبكه مجازي، محتواي درس علوم را به شيوه مجازي و در قالب كلام، تصوير، فيلم آموزشي را از طريق شبكه اجتماعي تلگرام به مدت 10 جلسه يك ساعته آموزش ديدند . پس از گذشت 2 هفته از هر دو گروه آزمون يادداري گرفته شد . براي تجزيه و تحليل داده ها از آزمون آماري تي زوجي استفاده شد . نتايج: يافته هاي پژوهش نشان داد ميزان پيشرفت تحصيلي ( t=15/4 ، p=0/02 ) و يادداري ( t=4/1 ، p=0/025 ) دانش آموزاني كه علوم را از طريق شبكه اجتماعي مجازي آموزش ديدند، بيشتر از ميزان پيشرفت تحصيلي ( t=0/675 ،p=0/595 ) و يادداري ( t=0/765 ، p=0/822 ) دانش آموزاني بودند كه به روش سنتي دروس علوم را آموزش ديدند . نتيجه گيري: با توجه به تأثير شبكه اجتماعي مجازي بر پيشرفت تحصيلي و يادداري دانش آموزان در آموزش علوم توصيه مي شود كه از اين شيوه آموزش در فرآيند ياددهي - يادگيري بيشتر استفاده گردد