بررسي نقش عوامل ادراكي شناختي در ايجاد حس مكان در محلات قديمي

امروزه ابعاد انساني محله بيش از هر زمان ديگر مورد توجه برنامه ريزان و طراحان شهري قرار گرفته و انسان نيز به عنوان يك موجود اجتماعي به حضور در چنين فضاهايي علاقه فطري دارد. محيط علاوه بر عناصر كالبدي، شامل پيام ها و رمزهايي است كه مردم بر اساس نقشها، توقعات، انگيزه ها و ديگر عوامل آن را درك مي كنند و در مورد آن به قضاوت مي پردازند. تعلق به مكان حسي است كه به منظور بهره مندي و تداوم حضور انسان در مكان نقش تعيين كننده اي مي يابد و فراتر از آگاهي از استقرار در يك مكان است. اين حس به پيوند فرد با مكان منجر مي شود كه انسان خود را جزئي از مكان مي داند. از سوي ديگر با نگاهي سريع به وضعيت امروزه محلات شهرهاي ايراني به سادگي در مي يابيم كه برخلاف گذشته اين مناطق كمتر از نظر معنايي و هويتي اثرگذاري شاخصي بر ساكنان خود دارند. در همين راستا پژوهش حاضر بر آنست كه ساختارهاي تعلق مكاني در محلات سنتي را شناسايي كرده تا ازين ره بتواند چگونگي تقويت نكات مثبت اين ساختارها را مشخص كند. روش پژوهش توصيفي- تحليلي مي۔ باشد كه با توزيع پرسشنامه در محله قديمي و سنتي كلپاي شهر همدان و تحليل همبستگي بر روي آنها صورت گرفته است. نتايج ناشي از تحليل يافته هاي آماري، حاكي از اين مي باشند كه يكي از عوامل اثرگذار به منظور افزايش حس تعلق به مكان در محلات سنتي عوامل ادراكي شناختي مي باشند و نقش مهمي در تشويق ساكنين به حضور و تعامل در فضا دارد و به شكل گيري تصوير ذهني قوي از هويت مكان در ذهن مخاطبان كمك مي كند.