نقش روش هاي استحصال آب باران در كاهش اثرات تغيير اقليم و خشكسالي

بررسي تغييرات پارامترهاي اقليمي نقش كليدي و اساسي در برنامه ريزي كشاورزي و اصلاح الگوي كشت و مديريت مصرف آب دارد. مصداقاً بر اساس آمار 63 ساله و به صورت ماهانه ايستگاه هواشناسي شاهرود مشتمل بر بارش و دما (حداكثر، حداقل، حداقل مطلق، ميانگين)، رطوبت نسبي و ساعات آفتابي، ميانگين بارش منطقه 152 ميلي متر و متوسط دماي 8 درجه سلسيوس بوده است. نتايج نشان داد كه دماي حداكثر نوسانات جدي / 20 و 7 / حداكثر و حداقل نيز به ترتيب 6 2 درجه در صد / نداشته اما حداقل دماي مطلق روند افزايشي داشته و همين موضوع سبب افزايش متوسط دما به ميزان 9 سال و جابجايي فصل رشد از فروردين به اسفند شده است. تغييرات بارش حاكي از كمتر از حد نرمال بودن بارش ساليانه 1330 و تكرار مجدد همين شرايط از سال 1370 به اين سو مي باشد. روند افزايشي شاخص درجه روز - در دوره 20 ساله 50 2 درجه در سال با توجه به دماي پايه محصولات مختلف زراعي، /6- 7/ به ميزان 4 (Growing degree day = GDD) رشد روند افزايشي ساعات آفتابي و روند نزولي رطوبت نسبي، جملگي مؤيد تغييرات پارامترهاي اقليمي شاهرود است. اين تغييرات با افزايش دوره ي رشد محصولات باغي و گياهان زراعي چند ساله، در افزايش نياز آبياري آنها تاثير خواهد داشت اما در محصولات زراعي يك ساله اثر كمتري دارد. بنابراين تخمين ميزان افزايش تقاضا براي نياز آبياري محصولات باغي بسيار اهميت داشته و ضرورت دارد كه پيش بيني هاي لازم براي اصلاح الگوي كشت و چگونگي تامين آن صورت پذيرد. از جمله راهكارها براي تعامل با پديده هاي آتي، استحصال و جمع آوري آب باران در شرايط ميكرو و ماكرو، كاهش تلفات تبخير، افزايش سهم تغذيه منابع آب زيرزميني و بهبود شاخص بهره وري آب است. اين موضوع در شرايط گرمسار، سمنان و مشهد نير حاكم و جاري مي باشد