شناسايي و اولويت بندي عوامل موثر بر تاخير پروژه هاي راهسازي

راه سازي عمليات آماده سازي جاده اي بر روي زمين با عرضي مشخص است به طوري كه روندگان يا وسايط نقليه بتوانند با گذر از آن، از نقطه اي به نقطه ديگر برسند. عمليات اصلي راه سازي عبارتاند از ساخت اساس، زيراساس و روسازي، جدولكاري و نصب علايم راهنمايي و رانندگي هم در ساخت بسياري از راهها اجرا ميشود. از جمله تخصص هاي مهم يك مهندس عمران، شناخت طرح و محاسبه زيرسازي و روسازي راهها و مديريت اين فرآيند مي باشد. حمل و نقل قدمتي به بلنداي تاريخ و تمدن بشر دارد. امروزه تاخير در اجرا و تحويل به موقع پروژه ها يكي از چالشهاي اساسي حوزه راه سازي است. تاخير موجب ايجاد هزينههاي زيادي براي كارفرمايان و يا پيمانكاران، دولت و جامعه ميشود. بر همين اساس شناخت دلايل و علل تاخيرات، ميزان تاثير آن ها در افزايش زمان، هزينه پروژه و سهم هر يك از اركان پروژه در ايجاد تاخيرات از اجزاي مهم آناليز تاخيرات محسوب ميشود كه در قالب پژوهش تجزيه و تحليل علل تاخيرات ارايه ميشود. با توجه به تعداد زياد پروژههاي فعال در كشور، شناسايي عوامل تاخير و كنترل و پيشگيري آنان جهت جلوگيري يا كاهش تاخيرات و هدايت منابع و امكانات موجود به سمت استفاده بهينه و افزايش كارايي مفيد و حايز اهميت مي باشد. اين پژوهش با هدف بررسي و شناخت علل تاخير در پروژه هاي راه سازي استان آذربايجان شرقي جهت ارايه راهكارهاي لازم به منظور كاهش زمان تاخير به روش توصيفي پيمايشي اجرا مي گردد، جامعه آماري آن كليه كارشناسان و مديران راه سازي استان مي باشدكه با استفاده از فرمول كوكران به تعداد 110 نفر به روش تصادفي طبقه اي انتخاب و پرسشنامه اي كه با استفاده از مطالعات اكتشافي تهيه و پايايي و روايي آن محاسبه شده بود، توزيع گرديد. براي تجزيه و تحليل نتايج حاصل از داده هاي جمع آوري شده از تفكيك تحليل عاملي تاييدي از نرم افزار ليزرل استفاده شده است. نتايج حاصل، حكايت از تاثير عوامل به ترتيب زير مي باشد: نتايج حاصل از خروجي نرم افزار ليزرل و اولويت بندي عوامل با استفاده از آزمون فريدمن حكايت از تاثير عوامل تاخير به ترتيب زير مي باشد: معارضين ملكي، كمبود منابع و امكانات و شرايط جوي، نوع و نحوه عملكرد مشاورين، وجود قوانين و مقررات دست و پگير و عدم شفافيت آن ها و نهايتا تاخير در پرداخت تعهد مالي از سوي كارفرمايان در اولويت هاي بعدي بودند. بر همين اساس پيشنهاداتي براي كاهش زمان تاخير پروژه ها ارايه گرديد.