تبيين راهبردهاي مهندسي فرهنگي امام علي بن موسي عليه السلام در گفتگوي علمي با اهل كتاب

Explaining the Cultural Engineering Strategies of Imam Ali ibn Musa in Scientific Dialogue with Christians and Jewish and Zoroastrians and sabian

امام رضا عليه السلام در عصري مي زيست كه جوامع اسلامي دروازه هاي خود را براي ميراث علمي تمدني ايراني، هندي، سرياني، و يوناني گشوده بود. مامون عباسي به سبب علاقه به علوم و گرايش معتزلي، روند ورود علوم يوناني را تسريع كرد. اين روند براي تفكر و تمدن اسلامي تهديدي جدي به وجود آورد. مامون براي كاهش مشكلات خود پيرامون قيام هاي علويان و كنترل امام رضا عليه السلام، آن حضرت را به اجبار به مرو آورد. وي به جهت علاقه ذاتي به مناظرات علمي و به قصد تضعيف موقعيت علمي امام رضا عليه السلام و توسعه علوم بيگانه در برابرميراث علمي اهل بيت عليهم السلام، مجالس گفتگوهاي علمي با اديان و مذاهب گوناگون در مرو ترتيب داد. آن حضرت حضوردر اين مناظرات و مجالس علمي كه شاگردان آن بالغ بر 315 نفرمي شدند، نشاط علمي گسترده اي درمدينه منوره و مرو به وجود اوردند. اين اقدام سبب گسترش علوم اسلامي و اهل بيت و نهضت علمي تمدني گرديد و دانشگاهي پويا شكل گرفت. در يك فضاي صميمي و دوستانه و با محبت و به دور از تعصب به گفتگوي علمي با صاحبان اديان مشغول مي شدند و در ميدان احتجاج پيروز بيرون مي آمدند و اهداف مامون را خنثي مي كردند. آن حضرت دراين گفتگوها به موضوع توحيد، صفات خداوند، رسالت انبيا، امامت و رهبري، معاد و علم الهي و عدل و...به طرح صحيح عقيده اسلامي مي پرداختند. در اين مقاله با روش توصيفي و تحليلي به تبيين مهندسي فرهنگي امام علي بن موسي عليه السلام در گفتگوهاي علمي با اهل كتاب خواهيم پرداخت. فرضيه مقاله آن است كه امام رضا عليه السلام با راهبردهاي مهندسي فرهنگي تمدن ساز در مناظره با اهل كتاب شركت مي كردند و اين مهندسي سبب توليد علوم در خراسان گرديد. امام علي بن موسي عليه السلام