بررسي راوي قابل اعتماد و غيرقابل اعتماد در كتاب «خاطرات تاج السلطنه»

يكي از مهمترين عناصري كه به باورپذيري و حقيقت نمايي روايت كمك مي كند و نقش مهمي در انتقال روند روايت از نويسنده به خواننده (روايت شنو) دارد، راوي است. راوي در ادبيات داستاني، از لحاظ ويژگي هاي شخصيتي به انواع متفاوتي همچون «راوي مداخله گر»، «راوي قابل اعتماد»، «راوي غيرقابل اعتماد»، «راوي خودآگاه» و «راوي اغفال گر» تقسيم مي شود. هر يك از اين انواع راوي، نشانه هايي دارند كه مي توان آن ها را با توجه به متن، شناسايي و تحليل كرد. براي بررسي ميزان حقيقت نمايي راوي، لازم است قابل اعتماد بودن راوي مورد بررسي قرار گيرد پژوهش حاضر در تلاش است با روش توصيفي-تحليلي و تكيه بر رهيافت هاي روايت-شناسي، به بررسي قابل اعتماد يا غيرقابل اعتماد بودن راوي «خاطرات تاج السلطنه» بپردازد. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه اگرچه به دليل خاطره بودن كتاب، فاصلۀ روايي راوي از روايت بسيار نيست؛ اما نشانه هايي در متن وجود دارد كه غيرقابل اعتماد بودن راوي را قوت مي بخشد؛ بنابراين راوي، با اذعان به اين امر، با استفاده از شگردهايي در تلاش است تا خود را قابل اعتماد بنماياند.