پديدآورندگان :
صمديان زهرا z.samadian@gmail.com آموزشكده فني و حرفه اي سما، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد اروميه، اروميه، ايران؛ , توفيقي اصغر دانشگاه اروميه , غيبي شاهصنم دانشگاه علوم پزشكي اروميه
چكيده فارسي :
مقدمه: امروزه شيوع چاقي و اضافه وزن كه زاييده ي سبك زندگي بدون تحرك و رژيم هايي غذايي نامناسب مي باشد، از مشكلات اصلي سلامت محسوب مي شود كه يكي از عوارض آن، بيماري كبد چرب غير الكلي (NAFLD) است، در NAFLD، افزايش ليپيدهاي خون، اختلالات گلايسميك، اختلالات قلبي عروقي و افزايش بافت چربي با الگوي تجمع مركزي مشاهده مي شود(1). با توجه به اينكه در ميان افراد بزرگسال، زنان بيشتر به NAFLD دچار مي شوند(2) و اينكه تمرين ورزشي به عنوان مداخله اي در جهت كنترل عوامل و عوارض اين بيماري ديده شده است، لذا هدف اين مطالعه بررسي رابطه شاخص هاي متابوليكي با آنزيم هاي كبدي بيماران زن مبتلا به NAFLD طي اجراي يك دوره تمرينات ورزشي بود.
روششناسي: در اين مطالعه نيمه تجربي تصادفي كنترل شده، 27 زن اضافه وزن و چاق داراي استئاتوز كبد با دامنهي سني 22 تا 52 سال، به طور تصادفي به دو گروه فعاليت ورزشي هوازي (13 نفر) و كنترل (14نفر) تقسيم شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه هوازي (12 هفته تمرين هوازي را 3 جلسه در هفته، هرجلسه 50 -20 دقيقه، با شدت 70-50 % حدكثر ضربان قلب) انجام دادند. گروه كنترل طي اين 12 هفته بدون تمرين بودند. نمونه‌هاي خوني جهت تعيين سطوح آنزيم هاي كبدي (SGOT،ALK ،SGPT) و نيمرخ ليپيدي (TG،CHO ،HDL ، LDL) در مراحل پيش و پس آزمون جمع‌آوري شدند. براي تشخيص توزيع طبيعي داده ها در 2 گروه، از آزمون كولموگروف – اسميرنوف استفاده شد. از آزمون تي نمونه‌هاي مستقل براي تعيين تفاوت ميانگين‌ها در بين دو گروه و از آزمون تي نمونه‌هاي وابسته براي تعيين تغييرات درون گروهي استفاده شد. تحليل آماري نتايج با استفاده از نرم افزار spss نسخه 21 انجام گرفت..
نتايج: در گروه تجربي از شاخص هاي آنتروپومتريكي، دور كمر و دور باسن، وزن، BMI و از متغيرهاي بيوشيميايي، آنزيم هاي SGPT ، ALK وLDL، كلسترول تام كاهش معني دار و HDL افزايش معني دار داشتند(05/0≥ P). آزمون همبستگي پيرسون رابطه معني داري بين تغيرات شاخص هاي مذكور را نشان نداد(05/0≤ P).
بحث و نتيجهگيري: از آنجايي كه كبد چرب نقش مستقيمي در پاتوزنز بيماري متابوليك و قلبي عروقي دارد، انتظار مي رود فعاليت ورزشي به عنوان يك روش درماني غير دارويي فوايد ارزشمندي بر كاهش عوامل موثر داشته باشد، اما در مطالعه حاضر با اينكه تمرينات ورزشي بر بهبود شاخص هاي آنتروپومتريك تاثير نسبتا مثبتي گذاشتند، متغيرهاي خوني، تحت تاثير قابل قبولي قرار نگرفتند كه اين مي تواند ناشي از شدت، مدت، نحوه اجراي تمرين و نوع آزمودني مطالعه حاضر باشد.
1. Bhat, G., Baba, CS., Pandey, A., Kumari, N., Choudhuri, G., Life style modification improves insulin resistance and liver histology in patients with non-alcoholic fatty liver disease. World journal of hepatology, 2012. 4(7): pp. 209-17.
2. Yang, N., Ginsburg, GS., Simmons, LA., Personalized medicine in women amp;#039;s obesity prevention and treatment: implications for research, policy and practice. Obes Rev, 2013. 14(2):145-61.
