آسيب شناسي آموزش درس دين و زندگي در مدارس دوره ي متوسطه از نظر مربيان آموزشي

اين مطالعه با هدف آسيبشناسي متن كتابهاي دين و زندگي مقطع متوسطه، آسيبشناسي فرايند تدريس، چگونگي انطباق شرايط اجتماعي و موضوعات كتابهاي درسي و گونهشناسي شيوههاي مواجههي دانشآموزان با موضوعات ديني انجام شد. روش اين تحقيق كيفي و با استفاده از اسناد موجود و مصاحبههاي ميداني بوده است. جامعهي آماري پژوهش را نيز مربيان درس دين و زندگي در مقطع متوسطه تشكيل دادند. پس از تحليل دادهها، نتايج نشان از سه آسيب عمده در محتواي كتابهاي درسي داشت كه عبارتند از آسيبهاي كميتي (حجم)، آسيبهاي كيفي- محتوايي، آسيبهاي كاركردي. همين سه آسيب منجر به بروز سه مشكل در تدريس شده كه مربيان را با كمبود زمان روبرو كرد و استفاده از شيوهي تدريس سنتي در مدارس غلبه پيدا نمود و در ضمن، تضاد امر اجتماعي و امر ديني نيز پديدار گشت. آسيبهاي كاركرديِ محتواي كتاب به مقاومت دانشآموزان براي پذيرش مباحث ديني انجاميد و آسيبهاي كيفي- محتوايي نيز تضاد شرايط اجتماعي و آموزههاي ديني را بيشتر نمودار كرد. مجموعهي اين شرايط، سه شيوه ي مواجهه در ميان دانش آموزان را پديد آورد كه پذيرش در مورد موضوعات منطقي، رد و انكار در برابر موضوعات متضاد با شرايط اجتماعي و مقاومت در برابر پذيرش موضوعات استدلالي را به وجود آورد كه بسياري از معلمان اين شيوههاي مواجهه را با طبقهي اجتماعي دانشآموزان مرتبط ميدانستند.