توسعه برنامه راهبردي پايش منظرهاي فرهنگي

پايش يك هشدار زودهنگام است؛ هشداري پيش از وقوع تغييراتي كه تهديدكننده ارزش‌هاي يك منظر فرهنگي هستند؛ به كمك اين هشدار، عوامل به وجود آوردنده آن تغييرات نامطلوب شناسايي گرديده و قابليت كنترل مي‌يابد تا از رهگذر آن حفاظت منظرفرهنگي محقق گردد. اين مقاله بر مفاهيم نظري پايش منظرهاي فرهنگي متمركز مي‌گردد تا از رهگذر آن به توسعه برنامه راهبردي پايش دست يابد. با نظر به انتقال الگوي ميراث از بناهاي تاريخي به منظرهاي فرهنگي در گذر زمان، موضوع پايش دستخوش تحولات اساسي گرديده است؛ اين تحولات در مسيري بوده است كه بتواند پايش منظرهاي فرهنگي را كه داراي لايه‌‌هاي متعدد و پيچيده طبيعي و فرهنگي و نيز ملموس و ناملموس هستند را ميسر سازد. در اين مقاله، شناخت دقيق يك منظر فرهنگي، ارزش‌ها، اصالت، و يكپارچگي آن و سپس مستندسازي دقيق، به عنوان پيش‌زمينه‌اي مهم جهت تدوين پلان راهبردي پايش معرفي مي‌گردد. در مرحله بعد جهت امكان‌پذير كردن پايش، اولويت‌بندي عوامل تهديد كننده و انتخاب مهم‌ترين آن‌ها از نقطه‌نظر تأثير منفي بر ارزش‌هاي منظر فرهنگي پيشنهاد مي‌گردد. تعيين هدف دقيق و شفاف براي هر يك از عوامل، يكي از مهم‌ترين گا‌مها در تهيه برنامه راهبردي پايش هست كه به تدقيق مؤلفه‌هاي پايش منجر مي‌گردد. اين مقاله با ارائه جدول راهنماي پايش، تهيه برنامه راهبردي را امكان پذير مي‌سازد.