بررسي عنصر گفت‌و‌گو در رمان همسايه‌ها اثر احمد محمود

گفت‌و‌گو از عناصر مهم داستاني است كه با عناصر متعددي همچون پيرنگ، شخصيت‌پردازي، فضاسازي و... در ارتباط است. از اين رو، گفت‌گو بار سنگين پرداخت شخصيت‌ها، گسترش پيرنگ، نشان‌دادن كنش داستاني و... را به دوش مي‌كشد. در تاريخ داستان‌نويسي، هرچه جلوتر مي‌آييم شاهد پيشرفت بيشتر نويسندگان در به‌كاربردن اين عنصر و قوت و تأثيرگذاري گفت‌و‌گوها مي‌شويم. همسايه‌ها يكي از اولين رمان‌هاي فارسي است كه احمد محمود در آن تا حد قابل‌توجهي از گفت‌وگو استفاده كرده است. در اين تحقيق با هدف بررسي كاركرد‌هاي گفت‌وگو در رمان همسايه‌ها، ابتدا به بررسي نظري اين عنصر و سپس با آوردن شاهد مثالهايي به تطبيق آن‌ها با گفتوگوهاي رمان احمد محمود مي‌پردازيم. اگرچه همسايه‌ها اولين تجربه‌ي رمان‌نويسي اين نويسنده است اما مشاهده‌مي‌كنيم كه به خوبي از پس پرداخت گفت‌وگوهاي شخصيت‌هاي داستانش برآمده است و گفت‌وگوهاي اين رمان، تصويري غني از فضاي داستان به دست مخاطب مي‌دهد (هرچند نمي‌توان گفت‌وگوهاي اين اثر را بي‌عيب دانست چرا كه همسايه‌ها تجربه‌ي اول اين نويسنده در حوزه‌ي رمان است). پيش از اين، پژوهشهايي در باب سبك‌شناسي، بررسي بعضي از عناصر داستان و ادبيات اقليمي حول محور احمد محمود انجام شده است اما به طور تخصصي و جزئي به عنصر گفت‌وگو در اين رمان پرداخته نشده است.