ارزيابي محدوده خراسان رضوي جهت احداث نيروگاههاي بادي به كمك تصميم گيري چند معياره در محيط GIS

Evaluation of Khorasan Razavi Region for wind power plant using MCDM in GIS

هدف از اين تحقيق، تعيين مكان مناسب احداث نيروگاه¬هاي بادي با توجه به معيارها و گزينه¬هاي اقليم (سرعت باد، سرعت باد غالب و دما)، جغرافيا (ارتفاع از سطح دريا، شيب)، اقتصادي - اجتماعي (فاصله از راه-هاي ارتباطي، فاصله از شهرها و فاصله از روستاها)، زيست محيطي (فاصله از مناطق حفاظت شده، كاربري اراضي و فاصله از رودخانه) و زمين شناسي (فاصله از گسل ها) در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي در استان خراسان رضوي است. بر اساس نقش و تأثير متفاوت اين فاكتورها، نقشه عوامل مؤثر در محيط ArcGIS10.6 تهيه گرديد. وزن معيارها و گزينه¬ها با روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) در محيط نرم افزار EC2000 تعيين گرديد. از محيط نرم افزار ArcGIS10.6 براي مدل¬سازي و تحليل فضايي و تلفيق لايه¬ها استفاده شد و نقشه مكانيابي احداث نيروگاه بادي در چهار كلاس مختلف (خيلي مناسب، مناسب، تاحدودي مناسب، مناسب و نامناسب) به¬دست آمد. نتايج نشان داد پهنه¬هايي كه در منطقه با توان كاملا مناسب شناسايي شده¬اند، 10.37 درصد از كل منطقه (1239871 هكتار) را به خود اختصاص داده¬اند كه شامل مناطقي در شمال غربي استان (اطراف سبزوار) و گستره¬هاي نسبتا اندكي در جنوب شرق(اطراف تايباد) و شرق استان(اطراف سرخس) بهترين مكان¬¬ها جهت احداث نيروگاه¬هاي بادي هستند. نتايج همچنين نشان داد كه سيستم اطلاعات جغرافيايي به عنوان يك سيستم پشتيباني تصميم¬گيري، در ساخت نيروگاه مي¬تواند در آماده¬سازي داده¬ها و اولويت مدل¬ها و نظرات كارشناسان در ارتباط با عوامل مختلف در انتخاب محل مناسب نيروگاه بادي مؤثر باشد. فرآيند تحليل سلسله مراتبي مدل انعطاف¬پذيري در مدل¬سازي داده¬هاي مكاني در انتخاب مكان مناسب نيروگاه بادي است.

هدف از اين تحقيق، تعيين مكان مناسب احداث نيروگاه¬هاي بادي با توجه به معيارها و گزينه¬هاي اقليم (سرعت باد، سرعت باد غالب و دما)، جغرافيا (ارتفاع از سطح دريا، شيب)، اقتصادي - اجتماعي (فاصله از راه-هاي ارتباطي، فاصله از شهرها و فاصله از روستاها)، زيست محيطي (فاصله از مناطق حفاظت شده، كاربري اراضي و فاصله از رودخانه) و زمين شناسي (فاصله از گسل ها) در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي در استان خراسان رضوي است. بر اساس نقش و تأثير متفاوت اين فاكتورها، نقشه عوامل مؤثر در محيط ArcGIS10.6 تهيه گرديد. وزن معيارها و گزينه¬ها با روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) در محيط نرم افزار EC2000 تعيين گرديد. از محيط نرم افزار ArcGIS10.6 براي مدل¬سازي و تحليل فضايي و تلفيق لايه¬ها استفاده شد و نقشه مكانيابي احداث نيروگاه بادي در چهار كلاس مختلف (خيلي مناسب، مناسب، تاحدودي مناسب، مناسب و نامناسب) به¬دست آمد. نتايج نشان داد پهنه¬هايي كه در منطقه با توان كاملا مناسب شناسايي شده¬اند، 10.37 درصد از كل منطقه (1239871 هكتار) را به خود اختصاص داده¬اند كه شامل مناطقي در شمال غربي استان (اطراف سبزوار) و گستره¬هاي نسبتا اندكي در جنوب شرق(اطراف تايباد) و شرق استان(اطراف سرخس) بهترين مكان¬¬ها جهت احداث نيروگاه¬هاي بادي هستند. نتايج همچنين نشان داد كه سيستم اطلاعات جغرافيايي به عنوان يك سيستم پشتيباني تصميم¬گيري، در ساخت نيروگاه مي¬تواند در آماده¬سازي داده¬ها و اولويت مدل¬ها و نظرات كارشناسان در ارتباط با عوامل مختلف در انتخاب محل مناسب نيروگاه بادي مؤثر باشد. فرآيند تحليل سلسله مراتبي مدل انعطاف¬پذيري در مدل¬سازي داده¬هاي مكاني در انتخاب مكان مناسب نيروگاه بادي است.