وضعيت آموزش و تحقيقات كاربردي ريلي در ايران

آموزش و تحقيقات همه جانبه حرفه اي و تخصصي روزآمد و برنامه ريزي شده در فرايند توسعه شركت ها و بنگاه هاي بزرگ اقتصادي جهان از چند دهه گذشته مورد توجه زيادي قرار گرفته است. اين موضوع براي شركت ها و سازمان هاي مهمي كه در شاخه هاي مختلف حمل و نقل ريلي فعاليت دارند بدلايل ايمني و قابليت اعتمادي اهميت فوق العاده تري بخود گرفته است. از اينرو در كشورهاي پيشرفته و درحال توسعه، به موازات آموزش هاي كلاسيك و اكادميك كه توسط مراكز دانشگاهي و آموزشهاي بدو و حين خدمتي كه جهت ارتقاء توانمندي هاي پرسنل در اين شركت ها تدارك ديده مي شود شركت هاي خصوصي توانمند و كارآمد نيز مشاركت داده مي شوند. اين موضوع در كشور ايران، علي رغم اينكه بخش هاي عمده اي از فعاليتهاي حمل و نقلي دولتي به شركت هاي خصوصي واگذا شده و علي رغم تاكيدات صورت گرفته در برنامه ها و اسناد بالادستي مبني بر برون سپاري حداكثري فعاليتهاي مختلف اجرائي، تا حدود زيادي مورد غفلت واقع شده است. در تحقيق حاضر روند اجراي امور آموزشي در شركت راه آهن ايران و شركت قطارهاي شهري تهران و حومه و همچنين وضيعت (نقاط قوت و ضعف) شركتهاي خصوصي فعال در امور آموزش هاي ريلي در ضمن يك مطالعه ميداني و مذاكره مستقيم با دست اندركاران و خبرگان مربوطه مورد ارزيابي قرار داده شده است. ارزيابي ها نشان ميدهد كه در موارد زيادي متاسفانه بجاي اينكه به فعاليت هاي مهمي چون نيازسنجي و برنامه ريزي هاي آموزشي و انتقال دانش و فنآوري مربوط به طرح هاي كلان جاري و انجام تحقيقات كاربردي مسئله حل كن پرداخته شود تمركز بر اجراي دوره هاي آموزشي و هزينه سازي هاي مضاعف بوده است. يا در مواردي ديگر ارائه دوره هاي آموزشي بصورت موردي و جسته و گريخته و غيرسيستماتيك به اين يا آن واحد دانشگاهي دولتي غيرمتخصص در امور ريلي واگذار شده است. در اين مقاله ضمن اشاره  مختصر به ايرادات و ضعف هاي موجود، راهكارهاي مناسبي از جمله تاسيس واحد خصوصي ريل – محور كه بصورت حرفه اي و همه جانبه به آموزش هاي چهارگانه: حرفه اي، تخصصي، مديريتي و بلند مدت دانشگاهي و نيز به تحقيقات كاربردي اولويت دار مسئله- محور در امور حمل و نقل ريلي كشورمان بپردازد پيشنهاد شده است. اميد است اين پيشنهاد، با توجه به رويكرد نوين و شايسته دست اندركاران و مسئولين جديد امور آموزشي و تحقيقاتي و توسعه اي شركت راه آهن ايران و شركت قطارهاي شهري تهران و حومه و نيز با توجه به امكانات، توانمنديها و تجارب ارزشمند آنان مورد عنايت قرار گيرد.