ارزيابي بهره‌وري نيروي انساني در راه‌آهن ج.ا. ايران با استفاده از روش تركيبي تحليل سلسله‌مراتبي و تحليل پوششي داده‌ها

حمل‌ونقل ريلي سهم قابل‌توجهي در حمل‌ونقل و اقتصاد ملي دارد. افزايش بهره وري اين صنعت مستقيماً در افزايش عملكرد، كاهش هزينه و افزايش درآمد تأثيرگذار است. لذا بهبود و افزايش بهره‌وري علي‌الخصوص در حوزه ي نيروي انساني در اين صنعت همواره موردتوجه صاحب‌نظران و پژوهشگران حوزه حمل‌ونقل است. در اين پايان‌نامه بهره وري نيروي انساني در  حوزه ي حمل‌ونقل ريلي با استفاده از روش تركيبي تحليل سلسله مراتبي و تحليل پوششي داده‌ها ارزيابي‌شده است. به‌منظور ارزيابي بهره وري نيروي انساني راه‌آهن ج.ا.ايران پس از تعيين ورودي و خروجي‌هاي مدل با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) ، داده‌هاي مربوط به اين ورودي‌ها و خروجي‌ها در سال‌هاي 1380 تا 1396 جمع‌آوري‌شده و وضعيت بهره وري نيروي انساني راه‌آهن ج.ا.ايران طي 17 سال مورداشاره، با استفاده از روش تحليل پوششي داده‌ها (DEA) تعيين و در پايان اصلاحات لازم جهت افزايش بهره وري در حوزه ي نيروي انساني با استفاده از تحليل‌هاي ديناميكي پيشنهادشده است.  در اين مطالعه با استفاده از روش AHP گروهي معيارهاي هزينه ي نيروي انساني و تعداد پرسنل به‌عنوان معيارهاي ورودي و همچنين معيارهاي تن كيلومتر و مجموع درآمد حمل بار به‌عنوان معيارهاي خروجي در ارزيابي بهره وري سال‌هاي موردنظر استفاده شده است و درنهايت نتايج حاصل از ارزيابي بهره وري راه‌آهن ج.ا.ايران با به‌كارگيري روش‌هاي CCR ، BCC و AP نشان‌ ميدهد كه سال‌هاي 1380، 1381 و 1392 داراي بهترين عملكرد ازنظر بهره وري  نيروي انساني بوده است. همچنين جهت ارزيابي بهره وري نواحي راه‌آهن طي اين سال‌ها از معيارهاي هزينه ي نيروي انساني و تعداد پرسنل به‌عنوان ورودي و معيارهاي تن كيلومتر و مجموع درآمد حمل بار به‌عنوان خروجي استفاده شده است. بر اساس نتايج بدست آمده نواحي هرمزگان، اصفهان و يزد  بهره ورترين نواحي در حوزه ي نيروي انساني به شمار مي‌روند و در نهايت با استفاده از معيارهاي ورودي تعداد پرسنل، تعداد واگن باري، تعداد واگن مسافري، تعداد لكوموتيو و هزينه‌ي نيروي انساني و همچنين معيارهاي خروجي تن كيلومتر، نفر كيلومتر و مجموع درآمد حمل بار بهره وري كل 17 سال اخير و كل نواحي راه آهن ج.ا.ا مورد ارزيابي قرار گرفته است با توجه به نتايج حاصل از تحليل ديناميكي ، در صورت افزايش هم‌زمان 20 درصدي مجموع درآمدهاي حمل بار، افزايش 26 درصدي تن كيلومتر و درنهايت كاهش 17 درصدي هزينه ي نيروي انساني مي‌توان انتظار داشت بهره وري نواحي ناكارآمد  به سطح نواحي كارآمد بسيار نزديك شود.