نگاهي به چگونگي تلفيق مفاهيم معماري عثماني و ايراني در مسجد-مدرسه سپهسالار

از زمان بوجود آمدن بنايي به نام «مسجد-مدرسه» در معماري اسلامي ايران، تحولات مختلفي در شيوه هاي طراحي اين گونه بنا رخ داده است و معماران ايراني در نمونه هاي متعددي از اين گونه بنا كه از خود برجاي گذارده اند، رويكردهاي خلاقانه و متفاوتي را به كار بسته اند. از سويي تحولاتي كه در عصر قاجار و هم گام با دگرگوني شئون مختلف فرهنگي و هنري، كه اغلب در اثر تماس نزديك تر ايران با ساير كشورهاي جهان، از يك سو و احساس خودباختگي در اين عصر، چهره ا ي جديد از معماري ايران را به نمايش مي گذارد. در اين ميان، ساخت مسجد-مدرسه سپهسالار تهران، در روزگاري كه ارتباط تنگاتنگي ميان ايران و عثماني به لحاظ فرهنگي در حال شكل-گيري است، و هم چنين شكل خاص ظاهري اين مسجد كه يادآور معماري بيزانسي و عثماني است، نمونه اي خاص از طراحي بناي مسجد-مدرسه را، پيش رو قرار مي دهد. اين مقاله بر آن است كه با رويكردي توصيفي-تحليلي و با مطالعات كتابخانه اي و اسنادي، به تبيين چگونگي تلفيق مفاهيم و الگوهاي معماري عثماني و ايراني در مسجد مدرسه سپهسالار بپردازد.