مصداق‌هاي وقف در شاهنامه‌ي فردوسي

وقف از جمله سنت‌هايي است كه در فرهنگ ايراني- اسلامي، به آن توجه بسياري شده است. اگرچه در قرآن كريم ، اشاره‌ي مستقيمي به اين سنت نشده اما مصداق‌هاي آن در احاديث و روايات اسلامي به وفور يافت مي‌شود. شاهنامه‌ي فردوسي اثري است ادبي- تاريخي كه بسياري از سنن و آداب گذشتگان را در خود جاي داده و نمودي روشن از قدمت برخي از سنن ارائه مي‌دهد. وقف سنت حسنه‌اي است كه در پژوهش حاضر تلاش شده است تا به روش كتابخانه‌اي و بازخواني متن ، مصداق‌هاي آن در شاهنامه و به‌تبع آن، در فرهنگ كهن ايران بررسي شود. بنابراين پژوهشگر بر آن شد تا مصداق‌هاي وقف را به سه گروه صدقه و بخشش، وقف و قرض‌الحسنه تقسيم نمايد. پس از خوانش متن و مطابقت ابيات برگزيده با تعاريف وقف در اسلام، اهميت وقف در دوران پيش از اسلام مورد تأييد قرار گرفت و با توجه به بررسي شاهد مثال‌ها، نكته‌ي حائز اهميت اين است كه شاهنامه اگرچه روايتگر تاريخ پيش از اسلام است اما تأثيرپذيري شاعر از دين اسلام، امري انكارناپذير است و مي‌توان گفت كه وقف و خيرات سنت‌هايي ايراني و اسلامي هستند كه در طول تاريخ همواره گره‌گشاي نيازمندان جامعه بوده‌اند.