شماره ركورد كنفرانس :
4830
عنوان مقاله :
لێكۆڵينەوەي هۆكارە كاريگەرەكاني هۆگري و بەكارهێناني زماني فارسي لە لايەن كۆمەڵگاي زانستگەي كوردييەوە (بابەتي توێژينەوە زانستگاي كوردستان)
پديدآورندگان :
شيرزاد هيرش hersh.shirzad@gmail.com دانشگاه آزاد اسلامي سنندج , نوربخش شبنم noorbakhsh_sh@yahoo.com دانشگاه آزاد اسلامي سنندج
كليدواژه :
دووزمانەكي , زماني كوردي , زماني چيني خوێندەوار , خۆڕاگري زماني , سياسەتي زماني.
عنوان كنفرانس :
دومين همايش مشترك بين المللي مطالعات زبان و ادبيات كردي - زبان شناسي و بوطيقا
زبان مدرك :
زبان هاي ديگر
چكيده فارسي :
ئەگەرچي ڕادەي وريايي زماني لەمەڕ سياسەت و هژموني زماني دەسەڵات لە نێوان چيني خوێندەوار لە كۆمەڵگايەكي دوو يان چەند زمانەدا زياترە و ئەمە خۆشي چاوەڕواني زياتري خۆڕاگري زماني لە بەرانبەر هژموني زماني دەسەڵات دروست دەكات، بەڵام ڕادەي بەكارهێنان و هۆگري زماني دەسەڵات لە نێوان چيني خوێندەوار بە نيسبەتي نەخوێندەواران فرە زۆرترە. ئەم بابەتە دەتوانێت هۆگەلێكي نێوانزماني و دەرەك زماني وەكوو چەمكي وەرگێڕان، پرستيژ و بەكەڵكهاتني زياتري زماني دەسەڵات، بۆشاييە زمانييەكاني فێركاري زماني ژێردەست و هتد ببێت. هەروەها دەتوانين هۆكارگەلێكي ديكە لەمەڕ بەكارهێناني زۆري زماني فارسي و بێ بەڵێني لە بەرانبەر زماني كوردييەوە بە مەبەستي پاراستن و گەشەي زماني زياتر لە كۆمەڵگاي زماني كوردي ناو بەرين. كۆمەڵگاي ئاماري ئەم توێژينەوەيە بريتييە لە ڕشتەي زمان و ئەدەبيات و سەرجەم ڕشتەكاني ديكەي زانكۆي كوردستان كە زماني فێركارييان فارسييە. سازكردني دوو جۆري پرسيارنامەي چەندێتي و چۆنيەتي (وتووێژ) زماني و كڕوكاشييان، هۆكارەكاني ئەم بەكارهێنانە زمانييەي فارسي دەخاتە ڕوو و هەروەهاش چارەسەرە پەيوەنديدارەكانيش دەخاتە بەر باس. نەبووني سياسەتي زماني بەربڵاو لە بواري وەرگێڕاني مادە فێركارييەكان بە زماني كوردي بۆ دابينكردني داخوازي و پێويستييەكاني چيني خوێندەوار، گرساني گەنجينەي وشەداني مێشكي ئەم چينە لە زماني فارسي و پێداويستيە زمانييە زانستييەكاني ئەوان، بەكارهێناني زماني فارسي وەكوو زماني زاڵي وتووێژي كۆمەڵگاي خوێندن و فێركاري و هەروەهاش بەردەوام بووني ئەم هژمونييە، هۆكارە كاريگەرەكاني ئەم بوارەن كە هەروەهاش كەمبوونەوەي خۆڕاگري زماني كوردي لێدەكەوێتەوە.